Prix de Rome 2013

geenclichegeschuwd

Hermetisch en ondoorgrondelijk, beyond boring, de teneur van NRC en Volkskrant was niet mals. Een huizenhoog gehalte kunst die op kunst lijkt, conform alle verwachting en geheel in de sferen van Appel, Bak, Witte de With trof ik, maar met een verrassend fraaie Remco Torenbosch, Ola Vasiljeva haast vertrouwd hedendaags en met Friedrich bizar gewaagd met geluid viel het geheel althans alleszins mede.

bareuh

C’est le ton qui fait la musique. Een prijzenslag als de Prix de Rome moet je als zodanig beoordelen. Waar Jonas Lund afhankelijk is van kunstalgoritmes, zijn hier human agents aan het werk geweest.

Kunst is geen wedstrijd. Alle genomineerde kunstenaars hebben eerder beter en slechter werk gemaakt. Doch nu in een handvol maanden en in spotlights voor eer en geld.

Weinig coulance richting de genomineerden maar wrok en wrevel over bepaalde stand in kunstenland, dat proef ik bij Volkskrant en NRC. Kunstcliché’s ja, maar waar vind je die niet.

(Overigens ging het gerucht dat het AD uitermate positief had bericht over de Prix de Rome. Gekker moet het niet worden. Wie denkt de oliebollenkoerant wel niet dat-ie is?!)

ola

Ola Vasiljeva presenteerde een installatie in een half verduisterde geensceneerde ruimte. Hoge mate van detaillering.

toettoet

rtlboulevard

RTL Boulevard is er als de kippen bij. De Prix is de prijs met de meeste media-aandacht.

ole

oloo

Ik had mijn 400 euro op Ola Vasiljeva gezet. Louter omdat ik wist dat de Letse ambassadeur op de stoep stond om met Donker en Demeester Maxima te ontvangen. Zo zie je maar, voorinformatie moet je wel zien te duiden.

friedrich22

friedrich2

Christian Friedriech bijdrage is een geluidssculptuur. Ik kan er niets over zeggen. Druk van uitreiking resulteert in flukse doorloop en niet echt ergens bij stilstaan. Op zijn minst gewaagd. Een hoge mate van ontoegangkelijkheid, alleen al door de duur.

falke-pisano-334233

falke-pisano-3342

falke-pisano-334

Falke Pisano’s Prison Work, over geprivatiseerde gevangenissen in Amerika.

remcotorenbosch0

remcotorenbosch1

remcotorenbosch

remcotorenbosch5

Wat Torenbosch hier doet is echt knap. Een esthetische presentatie van europeesche doekwaar, alle ingredienten denkbaar dankbaar verenigd: politiek, moment, relevantie en kunstreferentie (Klein) ineen, terloops monumentaal gepresenteerd. Petje af en chapeau.

Maar dan de bekendmaking van de winnaar:

mannetje-van-de-radio

Het mannetje van de radio heeft de touwtjes in handen.

oeioei

De hoedjes zijn er klaar voor.

bussemaker

Jet Bussemaker spreekt het verlossende woord: winnaar van de Prix de Rome 2013 is Falke Pisano.

wtf

“Waaaat….”

Gelijk ik op het verkeerde paard gewed wed ik.

falke-pisano

Shining bright en glimmend van trots.

coolengezegend

winnaar

Nog te zien tot 26 januari.

prixderome.nl

About Jeroen Bosch 4740 Articles
Smaakmakend sinds jaar en dag: onafhankelijk kunstenaar, tentoonstellingmaker, trendbeheerder en oprichter art agent orange, artist run art agency. Eigen werk onder jeroenbosch.com Meer info zie trendbeheer.com/jeroen-bosch

25 Comments

  1. Dank voor het uitvoerig beeldmateriaal. Scheelt weer een treinkaartje. Het werk past precies op de foto. Dat is een beetje de makke denk ik. Bijvoorbeeld Torenbosch is inderdaad heel ingetogen consistent. Maar het materiaal wordt enkel cerebraal getransformeerd. Daar gaan de mensen niet de deur voor uit. Er zijn nog wel meer referenties te noemen (Boetti Mappa). Het is al zo grijs buiten. Waren er nog populisten of moslims in de zaal?

  2. Dat krijg je ervan als je de deur niet uitgaat. Dan lijken foto’s het werk te kunnen communiceren. Dat is luiheid Sissingh, comfortabele tautologische afwentel redeneringen.

  3. Dat is zeker waar. Maar in dit geval heb ik er ook nog de televisie voor aangezet. Je krijgt dan een aardige indruk.

  4. Ik vind het eigenlijk wel kostelijk amusant dat er een discussie los komt in de kunstwereld JUIST omdat het werk zo hermetisch afgesloten is. Iedereen moet die tentoonstelling gaan zien en ervaren.

  5. Ik vind ‘hermetisch’ in dit geval eigenlijk een Jansen-Steur-kwalificatie. Zijn degenen die dat balletje opgooiden wel in de tentoonstelling geweest? In het geval van Falke Pisano en Remco Torenbosch: De uitleg wordt toch bij het werk gepresenteerd? En die uitleg is toch niet moeilijk te lezen of te begrijpen? En ‘ondoorgrondelijk’ slaat voor mij de plank echt mis: Mijn probleem met dit werk is juist dat ik er met tekst en uitleg eventjes in kan duiken, maar dan meteen de bodem raak. Pisano is geïnteresseerd in een het crisis zijnde lichaam, geprivatiseerde gevangenissen bewijzen onder andere haar punt, onderzoeken naar dat gegeven maakt ze zichtbaar. De vraag die bij mij opkomt is ‘so what’. De beelden die ze bij haar private interesse maakt zijn er louter illustraties van. Wat ze van de kijker scheidt is een soort ‘ik weet iets wat jij nog niet wist’-houding. Is dat wat de recensenten heeft afgeschrikt? Dan zien ze over het hoofd dat iedereen heel persoonlijke interesses heeft en laten ze zich misschien intimideren door het ‘kunst zijn’ en het institutionele karakter van de prijs en De Appel. Maar prikken we daar doorheen wat moeten we dan met deze presentatie? Het onderzoek graaft theoretisch niet diep verder en stagneert al vrij snel in een persoonlijke mening. Het beeld blijft hier illustratie bij en komt dat punt, door halsstarrig vasthouden aan het theoretische verhaaltje als ideeënleverancier, ook niet voorbij. Was dat verhaaltje losgelaten en was het beeld zijn vrijheid gegund, dan was misschien later iets ondoorgrondelijks ontstaan: Iets waar ik geen kunstacademieniveau gevoel bij kreeg. Ongeveer hetzelfde geldt wat mij betreft voor Torenbosch: Stalen van verschillende kleuren blauw, elk land een andere voor éénzelfde vlag. Get it. Next. Oh wacht, er is geen next. Het is erbij gebleven. Yves Klein: Geinige toevalstreffer. Presentatie in een format dat doet denken aan Moderne Kunst: Oh ja? Waarom? Was hij bang dat het geen Kunst was als het in een marktkraam gepresenteerd werd? Want dat kan ook hè? Nu hebben we weer een aanleiding die niet losgelaten durft te worden en een beeld dat niet verder komt dan het werkeloos bijwonen ervan. Beide blijven me teveel steken in aanzetten; beide zijn me te braaf. Beide stralen me ook teveel uit Kunst te zijn, terwijl het beeld dat we te zien krijgen een afgeleide is van een verhaaltje. ‘Keeping up appearences’ is waar ik ‘hermetisch’ en ‘ondoorgrondelijk’ mee zou vervangen. ‘Beyond boring’ zou ik laten staan.

  6. “bang dat het geen Kunst was als het in een marktkraam gepresenteerd werd?”

    Dodelijker las ik ze zelden. Ook Falke Pisano wordt pijnlijk raak getypeerd.
    Dank voor je comment. Meeslepend geschreven.
    Maar de negativiteit voorbij: Ola Vasiljeva en Friedrich konden je beter bekoren?

  7. rt is:
    a een afgewezen kunstenaar
    b de fratello gemello van remco torenbosch
    c bregje van der laar
    d anders, nl………

  8. Ik zie bij Torenbosch de vraag of nationaliteit toeneemt of afneemt. En daar kan ik mijn vinger niet achter krijgen, daarom fascinerend!

  9. d: anders, namelijk iemand die niet vanuit zijn/haar uebercomfortabele luie burostoel af en toe opveert om kort en zuurtjes op een tekstje of een stel foto’s te reageren, maar in ieder geval nog de moeite neemt om zelf iets te “ervaren” en daar een weloverwogen mening bij formuleert (waar je het dan wel of niet mee eens kan zijn).

  10. Schrijf daar dan iets over zou ik zeggen. Ik ben benieuwd.

    Maar heb ik het antwoord goed?

  11. rt – heel raak. Ik hoef geen les culturele geschiedenis van de beeldende kunst! Deze kunst gericht op het ‘artistic research’ is als een duffe lamme hond die alleen maar pootjes kan geven in de hoop enige aansluiting te vinden bij de wetenschap of hobbyprojecten van curatoren en theoretici. Kunst maakt op deze manier geen gebruik van zijn potentie. Sterker, het wordt impotent! Het wordt tijd dat er weer opwinding opgewekt kan worden in plaats van afstomping zodat de kunst zich kan voort planten naar volgende generaties! Ik wil niet geinformeerd worden door een ‘artistiek’ verantwoorde overdracht van feiten, kunst heeft juist te kracht feiten voorbij te gaan en dat is de reden dat het nu nog bestaat! We moeten geloven in de kracht van de kunst en niet in de kracht van de verantwoording!

  12. Wat moet je met een verwijzing naar Yves Klein als het werk niet de betoverende kracht heeft die de schilderijen van Klein wel hebben! Het is een link die niks te melden heeft maar alleen maar zorgt voor een ‘feest van herkenning’ waar veel mensen blijkbaar al tevreden mee zijn. Helaas toont deze herkenning alleen maar aan dat het feest vandaag de dag zo dof en saai is vergeleken met toen!
    Dat wil niet zeggen dat er geen spannende dingen gebeuren in de hedendaagse kunst, maar deze discipelen van de ‘artistic research’ kunnen mij gestolen worden.

  13. Als antwoord op je vraag, JB: Nee, Friedrich in dit geval niet. Ik vind het, specifiek binnen deze context, een vrij idiote keuze om een werk op deze manier te presenteren. Vasiljeva wel. Voor haar werk zou ik ‘ondoorgrondelijk’ wel laten staan. Ik zou er alleen ‘lekker’ voor zetten. ‘Hermetisch’ vind ik het echter niet. Allesbehalve dat: Het werk ademt juist een hele fijne, open sfeer waarin ik als toeschouwer zelf verbanden mag leggen. Daar waar ik het niet begrijp krijg ik in elk geval niet het gevoel dat alles me dan maar moet ontgaan omdat er persé één goed antwoord mogelijk was. Het werk straalt ook uit dat de kunstenaar niet aan één verhaaltje vasthoudt, maar uit meerdere bronnen put voor ideeën. Verademend ten opzichte van Torenbosch en Pisano vind ik dat er ook iemand is genomineerd die niet met beeld omgaat alsof ze er elk moment een proefwerk over af moet kunnen leggen. Ze is er vertrouwder en dus ook gewaagder mee en dat geeft de presentatie zijn overtuigingskracht.

    Maar positief of negatief: Doet het ertoe? Ik wilde oprecht een steentje in de vijver gooien waarin zo’n grote massa sinds Marina de Vries over ‘hermetisch’ en ‘ondoorgrondelijk’ rept, en even zeker weten of dit gemeend is.

  14. Fikse steen wat mij betreft rt; en met grote dank want hoewel voor de betrokkenen gepeperd doordacht en to the point.

  15. Wat JB zegt.
    Fijn als er een beetje doordacht onderbouwd wordt in deze discussie. Rt bedankt en ik hoop dat het anderen aanzet tot meer argumentatie die voorbij het ‘roeptoeteren’ gaat.

  16. Ik heb vandaag de tentoonstelling bezocht. RT, jouw commentaar was “spot on”. Wat mij verder opviel was het volgende:

    Kunst heeft publiek nodig. Het is echt wel de moeite waard, om je eens in je publiek te verdiepen. Als je jouw publiek wilt vervoeren, wijzer wilt maken, een spiegel wilt voorhouden of weet ik veel, zorg er dan voor dat je niet zó hard van stapel loopt dat niemand je meer bij kan houden. Om het concreet te maken: voor een voice-over in een lange video moet je een goede verteller gebruiken zodat de boodschap goed over komt (Pisano). Door het tergend monotoon te doen vind ik teveel van het goede en het dient bijzonder weinig. De video is een onderdeel van een installatie, hoeveel lagen en obstakels moeten er dan nog in verwerkt worden? Het bracht niks. De rest van de installatie waren teksten en wat beeld op rollen in een transparant hokje dat ongetwijfeld een knipoog naar de gevangenis moet zijn. Het is mij te letterlijk.

    De vlaggen van Torenbosch waren bijzonder saai gepresenteerd. Werkelijk bijzonder saai. Ik snap zijn punt. Als hij het me had verteld had ik hem gelooft. Dat ik het zelf kon zien was natuurlijk leuker maar dan..? Hij had er wat mee kunnen, nee moeten doen. Nu is het alleen een constatering, een analyse, okay vooruit een metafoor, maar niks meer. Jammer.

    Vasiljeva. Het gaat haar niet om een afzonderlijk ingrediënt in de installatie, maar om het geheel. Het absurde overwint. Er gebeurde bij mij werkelijk niets in dat geheel.

    Verder had ik graag naar Friedrich willen luisteren, maar ik kon het niet meer opbrengen. Dat is mijn makke, excuus. Hoewel je als maker weet dat je dat risico nu eenmaal loopt. Maar goed, dit mag hij van ons vragen.

    Ik verbaas me dat de deelnemers met dit op de proppen zijn gekomen na de bekendmaking van de shortlist. Misschien heeft de nominatie ze lamgeslagen, ik kan me dat goed voorstellen. Ik kan daar ook begrip voor opbrengen. Wat zou de invloed van de coaches hierin geweest zijn vraag ik me af? Het resultaat zijn mooie ideeën die veel hadden kunnen zijn, maar niks werden. Het ontbreken van een vervolg stap wordt gemaskeerd met de kleren van de keizer. Hermetisch? Nee, erger nog: oppervlakkig.

  17. Die ripost is er nooit gekomen. Waar zijn de mensen die het opnemen voor dit soort werk, komen die simpelweg niet op Trendbeheer? Het soort kunstenaar dat zich als academicus profileert vindt wel veel successen. Is er al geschreven en geduid waar in hemelsnaam de behoefte aan dit soort werk vandaan is gekomen? En welke consequenties het heeft voor het kunstenlandschap? Iemand?

  18. http://www.nrcreader.nl/artikel/6841/geengageerde-kunstenaars-de-wereld-luistert-niet

    met reply renzo martens https://blendle.nl/i/nrc-handelsblad/wie-biedt-kritische-kunst-de-ruimte%3F/bnl-nrc-20141002-1422999 en recentelijk Jelle Bouhuis https://blendle.nl/i/nrc-handelsblad/de-wereld-verandert-de-kunstenaars/bnl-nrc-20141016-1428650

    Beslist geen antwoord op je vraag rt maar HdHJ werpt wel de eerste steen. En raak. Geen tijd gehad/genomen er hier op trendbeheer aandacht aan te besteden – moet wel, staat in de reservebank.

  19. Wel reuze interessant, maar inderdaad geen antwoord op mijn vraag. Die ging namelijk niet over engagement maar over kunstenaars die op een pseudo-wetenschappelijke stoel zijn gaan zitten. Terwijl ik, zoals ik vorig jaar schreef, de waarde van hun ‘onderzoek’ niet ontdek en het beeld dat het oplevert dan wel illustreert ook niet verder komt.
    (En mijn heel persoonlijke mening, en daar ging het relaas over, is dat ik het jammer vind dat dit werk als ‘moeilijk’ wordt beschouwd. Terwijl ik het academische sausje alleen maar als een maskering verdenk. En werk juist veel moeilijker wordt als kunstenaars hun zwembandjes, want ook dat vind ik de theorietjes en onderzoekjes, afdoen).
    Blijft de vraag, want de kunstenaars vinden op veel plekken aansluiting, waar de behoefte vandaan is gekomen en waar het toe leidt. Of misschien is het te vroeg en komt die duiding later?

  20. leuk man (m/v)
    http://aestheticjam.wix.com/satellite-project
    lijkt bij nader inzien eerder onderdeel van het door u beschreven probleem dan van enigerlei duiding en/of oplossing
    je vraagt je inderdaad (met HdHJ) op populistische wijze af hoe toch zo’n zelfbenoemde curatrice/sjamanka (v/m) haar rituele incantaties nog met droge ogen kan blijven ophoesten (a multitude of perspectives could be opened up – all attempting to avoid a disciplining will to knowledge)
    eerst zien, dan geloven (het is in Taipei mensen)

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*