In Barcelona voor SWAB, vind ik wat tijd tussendoor om naar MACBA te gaan. Ik ben er nog nooit geweest en ik ben in de buurt dus ik ga maar gewoon. Ik vind mijn weg naar de ingang via een enorme muurschildering van Keith Haring en zie dat er op dit moment een New York focus is, het heeft twee solo tentoonstellingen van Coco Fusco en van Carlos Motta.
COCO FUSCO – I LEARNED TO SWIM ON DRY LAND
“ … Het gevoel dat de wereld op de ene ramp na de andere afstevent, verdubbelt mijn gevoel van toewijding aan het maken van kunst die zelfgenoegzaamheid verstoort.”
Het werk waar Fusco begin jaren negentig bekend mee werd was met Guillermo Gómez-Peña: ‘The Couple in the Cage: Two Undiscovered Amerindians Visit the West (1992-93)’. In MACBA zie ik, eenmaal binnen, is het werk vertegenwoordigd met foto’s van performances, en documentatie over de geschiedenis van de Human Zoo’s.
In 1493 nam Columbus Arawak gevangen in het Caribisch gebied die teruggekeerd in Spanje permanent tentoongesteld werden in het Koninklijk Hof. De Human Zoo’s, waar mensen uit Afrika, Midden- en Zuid Amerika, Azië en Australië als dieren in kooien vertoond werden in Europa en de Verenigde Staten vonden tot ver in de twintigste eeuw plaats.
De kunstenaars deden re-enactments bij musea waar ze als fictieve eilandbewoners te zien waren in een kooi. Ze kregen op hun performance (we spreken 1992-1994: eind twintigste eeuw) twee heel verschillende reacties op hun personificatie van fictieve personages van het fictieve eiland Guatinau.
Terwijl het reguliere publiek geloofde dat de Guatinaui een bestaand eiland was en de personages werkelijk inheemse bevolking van het eiland, bespraken intellectuelen, kunstenaars en culturele werkers de morele implicaties van het stuk in plaats van het werk zelf. Wat bedoeld was als een satirisch commentaar op begrippen als exotisme en primitivisme, bleek een onthullende oefening te zijn over de rol van westerse culturele instellingen, de blik en gedrag van de toeschouwer (zoals te zien in de foto’s), maar ook over het museum als producent van het anders-zijn – hetzij door de re-enactment van ‘de menselijke dierentuinen’, hetzij door de formulering van een gecanoniseerde esthetiek die weinig ruimte bood/bied aan artistieke praktijken van, wat recent in het westen gepresenteerd wordt als, ‘anderen’.
Verder in de solo bij MACBA veel fotografie, video- en sound werk, en meer onderzoek documentatie waar Cuba, het geboorteland van Fusco’s moeder, en de Verenigde Staten, haar thuisland, en hun immigratiebeleid, de opkomst van de rechtervleugel en hun vasthoudendheid aan een structurele monocultuur centraal staan. De tentoonstelling is nog te zien tot 11 januari 2026.
COCO FUSCO is een interdisciplinaire kunstenaar en schrijver geboren en gevestigd in New York. Haar artistieke en curatoriële praktijk omvat performance, videokunst, pedagogiek, kritiek, kunsttheorie en artistiek onderzoek (om machtssystemen te bevragen). Ze keert het kader van institutionele representatie om en brengt de blik terug naar de ander. Ze trekt koloniale geschiedenissen en culturele en wetenschappelijke processen in twijfel die monolithische vormen van identiteit hebben geconstrueerd. Dit heeft sinds de jaren 1980 zowel Fusco’s werk als haar activisme en institutionele kritiek geïnformeerd. Fusco is professor aan de Cooper Union School of Art in NYC en wordt vertegenwoordigd door Mendes Wood DM (Sao Paulo, Brazilië). Fusco was in 2019 in Rotterdam voor een lezing in Melly. cocofusco.com.
In de categorie Nederlanders zijn overal: ‘Spiraal van Tijd’, een sound werk van de in Rotjeknor wonende en werkende Edwin van de Heide, verbind de solo van Fusco op de BG met die van Motta een verdieping daarboven.
In ‘Spiraal van Tijd’ wordt precies elk uur een geluidsopname van één minuut gemaakt van zorgvuldig gecureerde locaties in de wereld. De opnames worden gearchiveerd in een steeds groter wordende bibliotheek. Met een speciale spiraalvormige interface creëert het publiek op tijd gebaseerde verbanden tussen de opnames en onthult en neemt daardoor sonische patronen, veranderingen en uitzonderingen waar die anders onontdekt en onopgemerkt zouden blijven. Het werk staat voor een periode van 3 jaar in MACBA en is online toegankelijk: macba.cat/en/spiral-of-time-placa-dels-angels.
CARLOS MOTTA – PLEAS OF RESISTANCE
Ik ben blij met een ‘onverwacht cadeau’ de solo van Motta’s werk. Het bestrijkt een periode van de afgelopen 25 jaar, van vroege zelfportretten tot recente performances en video’s. Motta arriveerde in dezelfde periode als ik in New York en over de jaren heen zag ik verschillende van zijn werken. Zijn werk maakte door zijn gedegen en zorgvuldig onderzoek, zijn werk komt altijd echt ergens vandaan, en zijn oprechte overtuiging iedere keer weer een onvergetelijke indruk op me.
Nu dwaal ik dus gebiologeerd door zalen (speciaal verlicht wat maakt dat mijn foto’s het werk geen recht doen, sorry!) vol met zijn werken over religie, dictatuur, democratie, seksualiteit en gender. De juxtapositie van het verlangen van geweld en menselijke kwetsbaarheid is wat me ook nu weer opvalt. Met een grenzeloze intensiteit bevraagd Matta in zijn werk op verschillende manieren en lagen ‘dominatie’ en beheerst als geen ander de kunst dit visceraal te maken voor wie het werk ontmoet. De tentoonstelling sluit dit weekend.
CARLOS MOTTA, geboren in Colombia, is een multidisciplinaire kunstenaar wiens praktijk de sociale omstandigheden en politieke strijd van seksuele, gender- en etnische minderheidsgemeenschappen documenteert, waarbij hij normatieve discoursen uitdaagt door middel van zelfrepresentatie. Als historicus van niet eerder vertelde verhalen is Motta zeer toegewijd aan het onderzoeken van de strijd van postkoloniale onderwerpen en samenlevingen. Zijn werk omvat een verscheidenheid aan media, waaronder video, installatie, sculptuur, tekenen, web gebaseerde projecten, performance en symposia. Motta woont en werkt sinds eind jaren negentig in NYC en is professor interdisciplinaire praktijk aan het Pratt Institute School of Art & Design in NYC en wordt in Europa vertegenwoordigd door Mor. Charpentier Galerie (Parijs) en Galeria Filomena Soares (Lisabon) carlosmotta.com.
MACBA MUSEU d’ART CONTEMPORANI
Placa dels Angels, 1
08001 Barcelona
Open: 11.00 – 19.30 uur / zondag tot 15.00 uur (dinsdag gesloten)
Toegang: 12 euro
PHOTOS COPYRIGHT: Sasha Dees // en/of persfoto’s met toestemming van kunstenaar(s) en fotograven om gratis en ongelimiteerd in tijd te publiceren in dit artikel op Trendbeheer.
Leave a Reply