De mythe van het kunstenaarsschap – door Jonas Staal en Vincent van Gerven Oei

Wim van Krimpen, directeur van het Haags Gemeentemuseum, selecteerde dit jaar een zevental pas afgestudeerde kunstenaars voor een tentoonstelling van hun (eindexamen)werk, met de creatieve titel ‘7-up’ (sic!). Hieronder was ook de uit Iran afkomstige Sooreh Hera, waarvan enkele fotowerken uit de serie ‘Adam en Ewald’ waren uitgekozen alsmede het videowerk getiteld ‘Allah o Gaybar’, ten opzichte van welke Al-Qa’ida homevideo’s uitblinken in esthetische waardigheid, onuitputtelijke creativiteit en een diepzinnig vermogen op reflectie van de condition humaine van de westerse kapitalistische samenleving. In het werk van Hera zijn islamitische mannen te zien, verwikkeld in homoseksuele handelingen, soms door maskers onherkenbaar.

Recentelijk echter, kwam naar buiten dat de maskers niet ‘neutraal’ waren, maar gezichten van de profeet Mohammed en zijn schoonzoon Ali voorstelden. Hoewel het geval is, dat zowel Mohammed als Ali niet mogen worden afgebeeld binnen de Islam, niemand überhaupt een idee heeft hoe deze mannen er (niet) uit zouden moeten zien. Treffend recent voorbeeld was de rel om een teddybeer in Khartoum, die door een Engelse docente Mohammed genoemd was. Een van de voornaamste argumenten voor de daaropvolgende veroordeling van deze vrouw betrof de stelling dat ‘de profeet niet mocht worden afgebeeld.’ Elk individu kan dus feitelijk met een simpele benoeming van willekeurige objecten, mits juist gemedieerd, een rel ontketenen. Een sinaasappel genaamd Mohammed valt als een bom in Teheran.

Wim van Krimpen besloot na het ‘uitlekken’ van de ‘betekenis’ van de maskers het werk niet te exposeren. Vanzelfsprekend leidde dit tot een tsunami van aandacht uit de media, die zich onmiddellijk op dit nieuwtje stortten om het fijne te weten over potentiële bedreigingen, woedende moslims, institutionele censuur en kamervragenstellende politici, zoals Geert Wilders, die vanochtend aan de regering vroeg er alles aan te doen aan te dringen op het ontslag van de “lafhartige” museumdirecteur Wim van Krimpen. Hera verklaart zelf in het NRC Handelsblad van drie december, naast diverse lofuitingen aan het adres van Hirsi Ali – “ik vind haar geweldig”, zelf het volgende over haar werk:

„Achter deze religieuze gezichten schuilt een andere boodschap [naast het niet publiekelijk zichtbaar willen zijn, red.], de Islam is namelijk enorm hypocriet over seks. Homoseksualiteit komt veel voor onder moslimmannen. Ik wil deze kwestie aan de kaak stellen. Kunst is bedoeld om te irriteren.”

Het is in dit en andere interviews volkomen onduidelijk wat nu precies de “kwestie” is die aan “de kaak” moet worden gesteld, behalve de vermoedelijke ‘hypocrisie van het systeem’, vergelijkbaar met de constatering dat je in Nederland op het voetpad moet oversteken, maar dat veel mensen dat niet doen. Het verschil met Iran is echter, dat indien iemand hier naast een voetpad de straat oversteekt ten overstaan van zijn familie, niet onmiddellijk wordt gestraft. Dit heeft dus in principe niets te maken met hypocrisie, maar met de curieuze strafbaarheid van homoseksualiteit binnen de Islam. De hypocrisie waar Hera beroep op doet is zuiver mythologisch van aard binnen het discours van de zogenaamde vrijheid van meningsuiting: een onderwerp dat, ook binnen de kunst, eenvoudig en zonder uitleg wordt aangehaald ter legitimatie van een aanval op de te bekritiseren geloven, culturen of overtuigingen.

Dit staat dan nog los van de romantische presumptie dat kunst zou horen te “irriteren” (kunstcritica Anne Berk pleitte recentelijk nog voor een onbediscussieerbare legitimiteit van de gesubsidieerde ‘luis is de pels’), als ware het een van haar natuurlijke eigenschappen. Irritatie die door een kunstwerk wordt opgewekt dient ten dienste te staan van het werk en zijn boodschap, en het feit dat het bij de maskers om meer dan onherkenbaarheid ging, had bij Wim van Krimpen direct duidelijk moeten zijn, hetzij door de foto’s of de context waarin ze werden getoond, hetzij doordat Hera haar verhaal vanaf het begin helder op papier had staan. Het aandragen van ‘irriterend vermogen’ is een ad hoc-argument, dat door media vanzelfsprekend klakkeloos wordt bevestigd; kunst dient ten slotte te ‘confronteren’ en te ‘ontmaskeren’. Dat het in dit geval zelfs niet zo is dat in de belabberde thuisgeknutselde frutselwerken van Hera deze simpele realiteit, dit cliché, niet is opgenomen, kenmerkt het artistieke onweten en onvermogen van haar uitspraken en geproduceerde werk.

Wim van Krimpen heeft allereerst een zuiver artistiek inhoudelijke fout gemaakt door dit werk te selecteren voor een op uiterst twijfelachtige criteria gebaseerde tentoonstelling, en een tweede, door deze keuze daarna terug te trekken ook, op basis van op zijn minst bizarre argumenten: het museum zou eerst geen “politiek platform zijn”, daarna wel, maar dan pas over tien jaar, wanneer de “integratie voltooid zou zijn”. Als een museum ook al geen “politiek platform” meer is voor kunstenaars, welke instelling dan wel? Tegelijkertijd is het totale onvermogen van musea om te dealen met actuele maatschappelijke kwesties in de kunst, daarmee wel uitstekend geïllustreerd.

Het meest problematische in dit geval vinden wij de kwaliteit van de zogenaamde ‘video’, die getuigt van een minimaal artistiek en/of cinematografisch vermogen, een cut-en-paste videoclip, slechts van enige betekenis voor Youtube of Geenstijl, vele malen erger zelfs dan het filmische wrak dat men ‘Submission’ noemt en nog verschrikkelijker, zelfs als een film durft te benoemen! Het tekort aan gefundeerde artistieke inhoud van Hera vinden wij even kwalijk als de uitermate zwakke en slecht gefundeerde en geïnformeerde positie van Van Krimpen. En dan hebben we het nog niet eens over de media en de kunstkritiek, die voor de zoveelste keer niet in staat blijken te zijn in hun beschouwing van conflicten gerelateerd aan de kunst, enige vorm van inhoudelijke en/of artistieke visie aan de dag te brengen, waardoor deze pathetische eindexamenexpo, onmiddellijk over had kunnen worden gelaten aan collega’s van De Telegraaf.

Naar onze mening hangt de kwestie rondom het werk van Hera aan elkaar van onduidelijke en onzorgvuldige geformuleerde posities, alleen hierin is zij van enige betekenis: zij illustreert een klimaat waarin kennis over de functie en potentiële betekenis van de beeldende kunst volkomen ontbreekt, en elke vorm van ontvangst bepaald wordt door presumpties, ingefluisterd door politiek, sensatiegeile media of hulpeloze directeuren geplaagd door multiculturele nachtmerries.

Vincent van Gerven Oei en Jonas Staal

About Jeroen Bosch 4740 Articles
Smaakmakend sinds jaar en dag: onafhankelijk kunstenaar, tentoonstellingmaker, trendbeheerder en oprichter art agent orange, artist run art agency. Eigen werk onder jeroenbosch.com Meer info zie trendbeheer.com/jeroen-bosch

50 Comments

  1. Hallo Mc, dat is ook een ingenieuze invulling van de ‘vrijheid van meningsuiting’ zeg.
    Welke vlucht bedoel je? Die in de ochtend? Of doel je op de avondvlucht?

  2. Beste Mc

    Uit het door u aangehaalde stukje van Ellian en de WInter

    “Talent van het jaar
    De uit Iran afkomstige kunstenares Sooreh Hera maakte een reeks kunstfoto’s die door kunstenaars zeer hoog worden gewaardeerd. Zij werd op een gegeven moment zelfs tot talent van het jaar gekozen.”

    Een drietal (*) op zijn minst discutabele aannames en 1 bewering zonder bronvermelding in slechts 2 zinnen.
    Knap.

    (*)
    De aannames:

    1) de ‘kunstenares’
    2) een reeks ‘kunstfoto’s’
    3) die ‘door kunstenaars zeer hoog gewaardeerd worden’

    De bewering zonder bronvermelding:

    ‘Zij werd op een gegeven moment zelfs tot talent van het jaar gekozen.’
    Door wie dan wel?

    Bovendien duikt er nu een ernstige beschuldiging in Trouw op aan het adres van mevrouw Hera door een gefotografeerd homostel.

    Citaat: ‘Ze voelen zich onveilig omdat ze herkenbaar in beeld zijn gebracht en geen maskers dragen, zoals de twee Iraanse homo’s die Hera ook fotografeerde.
    Het stel heeft de kunstenares gevraagd alle foto’s te verwijderen, maar ze weigerde dat tot nu toe. Ze zegt dat dat geen zin heeft omdat de beelden overal zijn verspreid. Ze begrijpt niet waar de mannen zich druk om maken. Ze moeten juist ’trots’ zijn op de foto’s en hun geaardheid.’
    Einde citaat.

    Valt dat in uw ogen ook onder ‘vrijheid van meningsuiting’?

    Zie ook: http://www.trouw.nl/hetnieuws/nederland/article864454.ece/Homostel__Kunstenares_Hera_misleidde_ons

  3. Bovendien staat er in zin 1 van de uitsnede uit Ellian’s en de Winter opiniestukje ook nog een taalfout:
    ‘Een reeks..( )..worden gewaardeerd’

    Met groet,
    RM

  4. Een korte update op deze klucht: een brief van Hera aan Plasterk in NRC Handelsblad van 10 december, waarin ze Ehsan Jami naar de kroon steekt in pure sentimentaliteit:

    “Van Krimpen leek een held toen ik ontmoette; hij lachte heel lief en zei dat hij het geen probleem vond om zulke kunst te exposeren.”

    “De geschiedenis staat bol van kunstwerken die uit boosheid of provocatiebehoeften zijn ontstaan.”

    “Van Krimpen verandert het museum in een poppenkast, in een plek voor inhoudsloos amusement. Vanuit het standpunt van Van Krimpen moeten we Pasonlini uitvlakken, Bergman een uitlokker noemen en Fellini verbieden, of tenminste diep in een kelder bewaren.”

    “[O]p woensdag 5 december […] is in Iran Makvan Mouloodzadeh opgehangen wegens homoseksualiteit. […] Ik ervaar de ophanging van Makvan als hun antwoord. […] De Iraanse overheid mijn werk als een aanval op de shari’a. […] Picasso gaat dit niet leuk vinden.”

    “Ik wil ook alle vakbonden van kunstenaars, uitgeverijen, musea en iedereen die om kunst en vrijheid geeft, om hulp vragen. Help mij om op 15 december naast Picasso te kunnen staan.”

  5. van Yasser Algayat details verbergen 19:09 (4 uren geleden)
    datum 8 dec. 2007 19:09
    onderwerp hai
    Goede dag,

    Hey wijfie, ten eerste wil ik zeggen, dat wat jij allemaal schildert of fotos maakt of wat dan ook, dat kun je niet eens kunst noemen. Enige wat ik zie zijn naakte mensen en dan kan alleen betekenen dat jij oversexte tering hoertje bent die sex als obsessie heeft.

    En ten tweede wat ga jij mee bemoeien met Islam of Qoran of Mohammed, heb jij ook één zin in een Koran gelezen, ook al zou je dat lezen wat zou jij dan van snappen jij bent een tering iraanse perziche kut bitch en je snapt niet een de arabische, en wat heb jij tegen profeet mohammed? wil je zeggen dat het allemaal het schuld van isalam is dat jij een hoertje bent op dit moment? nee dat ligt aan het tering opvoeding van je ouders, of heb je nie eens ouders die jou wat leren over deze leven, in je eigen fucking land had je niks te zeggen, en nu kom je hier zie je jezelf als een vrije vogel of zo? wat je ook doet blijf je een fucking iraanse tering hoer, ook al lik je de ballen van alle Nederlanders die jou een zogenaamde kunstenares vinden, mag jij jezelf geen Nerderlander noemen bitch.

    oh ja , vind je vrijheid van meninsuiting belangrijk?? is goed k ga strax een schilderij van je rotkop maken die Geert Wilders aan het pijpen is Rita Verdonk tegelijk aan het beffen bent? dat is mijn beeld over en dat is nou eenmaal een mening dus ik mag het uiten en je hebt geen shit te zeggen daarover he, en maakt mij geen flikker uit wie jou steunt van Nederlandse regering, ik heb schijt aan, en ik heb schijt aan ALL jullie neppe iraniers die hier in nl komen en plotesling grote mond hebben over eigen geloof, als je egt druft je mening te uiten, ga dan naar iran en dan daar je kunst laten zien. of durf dat nie he? kut tering wijf dat d8 ik al, zolang je beschermd wordt door die Nederladse laffe kut regering, durf je praten, anders niet he. Ga aub ieders doen voor leven, want die kunsten van jou die hangen mensen nie eens in de wc op.
    doeii doeii sgatje.

  6. geweldig schilderij wordt dat van Yasser. als ie dat nou eens zou maken ipv al dat gemekker. doet ie tenminste nog eens mooi geintergreerd mee.

  7. Deze kunstenaar kan wel wat steun gebruiken dacht ik zo, maar nee… daar moet je niet voor op trendbeheer zijn.

  8. Goh.

    Ik moet opeens even denken aan Ruud de Wild die in het voormalig atelier van Karel Appel zit na te denken over wat hij moet gaan schilderen…

  9. Jonas Staal, dat is toch die jongen die rouwplekjes maakte voor Geert Wilders om zo in de pers te komen? Lukte hem wel, maar Sooreh Hera is behoorlijk succesvoller gebleken dan Staal. Steekt hem dat?

    Jonas Staal lijkt de representant van politiek correct nederland. En als volleerd Dhimmy kan hij niet anders dan in zijn reflex schieten tegen Hera haar werk.

    In plaats dat hij zou op moeten komen voor het recht om in vrijheid kunst te maken (zoals echte kunstenaars als bijv. Erwin Olaf wel deden), doet Staal een duit in het zakje door vrolijk mee te demoniseren.

    Staal is meer ambtenaar dan kunstenaar, vrees ik.

  10. Het begint nu echt wel heel erg te stinken hier! of ligt dat aan mij? vieze bruine lucht. bah!

  11. Nee, echt heel fijn, ik ben zo opgelucht, eindelijk iemand die hier deze stasi gevangenis cel opschoont want de lucht was echt niet te harden!

  12. Nou mc Egor van Elven doet niet veel anders dan op de man spelen, in plaats van schieten op de inhoud van het stuk. Gaat het in enen over Staal ipv over De mythe van het kunstenaarsschap. Maar mooi dat het u oplucht.

  13. @ egor van elven c.s.

    ook al vuur je nog honderd van zulke argumentationes ad hominem af, als je denkt met het soort cliché als “het recht om in vrijheid kunst te maken” ook daadwerkelijk nog maar iets aan deze uit de hand gelopen zeurdiscussie toe te voegen, dan vrees ik dat ik je uit de droom moet helpen.

    primo. geen enkel mens heeft het “recht” om kunst te maken, dat bestaat stomweg niet. ja, er is het recht op de vrijheid van meningsuiting, maar volledig in de lijn van thorbecke houdt de grondwet zich verre van uitspraken over wat dan al niet kunst moge zijn. je mag aannemen dat een werk met het predicaat “kunst” zich in ieder gepositioneerd weet binnen het kunstdiscours, en dat de maker daarvan die positie kan bepalen en duiden. “shockerendheid” is daarbij een marginaal begrip.

    secundo. dan komt de verwijzing naar “vrijheid”. bij vrijheid hoort altijd eerst de vraag te worden gesteld “voor wie?” akkoord, hera kan de vrijheid nemen zich (zeer belabberd en ondanks haar uitgebreide gequote van picasso, totaal leeg van ieder kunsthistorisch besef) in foto’s of video’s uit te drukken, maar wat zegt het als haar dan ook automatisch de vrijheid toekomt iedereen die dat niet aanstaat gelijk te stellen aan een voorstander van het Iraanse regime? geeft vrijheid van handelen recht op vrijheid van oordelen?

    haar discours is op zo’n wijze van iedere nuance of historisch besef ontdaan, dat als enig mogelijke taktiek de argumentatio ad hominem (“op de man spelen”) overblijft, en dat is iets waar ieder intelligent mens zich teweer tegen hoort te stellen.

    dit alles heeft niets met politieke correctheid te maken. pc gaat uit van het bij voorbaat incalculeren van negatieve reacties, en daarmee vaak het vermijden van de kern van het probleem dat wordt aangesneden. daarvan is in bovenstaand stuk geen sprake. het is juist noodzakelijk, om juist op een kunstforum (waar zijn we hier anders?) met open vizier over de inhoud (jawel de inhoud) en de boodschap van het werk dat door Hera is gemaakt te discussiëren. referenties naar “bruine lucht”, “stasi gevangenis”, “demoniseren” (in godesnaam hoe zielig is die term intussen), en dergelijke, zijn niets dan holle frasen en referenties waarvan – vrees ik – de spreker zelfs niet doorheeft in welk kader ze ooit zijn ontstaan. andermaal helaas.

  14. neemt niet weg natuurlijk dat een voor de ayatollahs gevlucht kunstenaar hier in het hollandse weer die stenen moet ontwijken van o.a. trendbeheer kunstenaars :) Mikken kunnen ze niet, gelukkig maar!

  15. het feit dat iemand gevlucht is voor een gewelddadig regime geeft geen vrijbrief om slecht werk te maken, noch daar koste wat kost waardering voor af te willen dwingen, gebruikmakend van cliche na pijnlijk argument na ellendige quote:

    “picasso gaat dit niet leuk vinden”

    zulke zielig gezemel hoort er in het eerste jaar academie al te zijn uit geramd.

    overigens heeft wim van krimpen ook maar ergens de klok horen luiden, maar daarover hadden we eerder al het een en ander gezegd.

  16. overigens vind ik het vrij shockerend dat je daadwerkelijke steniging vergelijkt met een retorica, die niet alleen haar, maar ook de media, van krimpen etc. aan een kritische blik onderwerpt.

    ik vrees hier opnieuw totaal gebrek aan historisch besef.

  17. Wat een stelletje lafbekken zijn jullie, en WIE zijn jullie eigenlijk? Dominees in de Linkse Kerk, moslims – of een stelletje Reactionaire toeters die dictator willen spelen?

    Want we zijn er: ENTARTE KUNST is gearriveerd in Nederland! ZIEG HEIL – met jullie aan de voeten van Hitler die zoals Stalin kunst verbood – en die voorschreven wat wel/niet gecreëerd mocht worden – zoals ook in Islamitische landen onder Koran dictatuur.

    Zijn jullie niet goed snik? Was het afslachten van Theo van Gogh nog niet genoeg voor jullie? Dat mensen in Nederland ZOALS IN OORLOGSTIJD moeten vluchten, onderduiken, bang te zeggen wat zij denken, bang films te maken, boeken te schrijven …. door de terreur van – alléén – moslims.

    HET KAN NIET ERGER BEHALVE BOEKVERBRANDINGEN -met in Nederland ook homo’s en anderen die aan galgen bengelen ‘in naam van Allah! want homo’s worden ook in Nederland bedreigd en in elkaar geslagen = door moslims!

    Nota bene dat Amnesty International haar handen vol heeft door de misdaden van de Islam/Koran, met mensenrechten organisaties in Iran – die de gevangenis in gaan ‘om wat zij zeggen’!

    Wees er trots op dat in NEDERLAND deze vluchtelinge kunst kan maken zoals zij daar uitdrukking aan wil geven – want in Iran kan zij dat niet.

    Minister Plastkerk:

    “Ik ben geschrokken van de melding van mevrouw Hera dat ze ondergedoken is en zich bedreigd voelt. Ik heb haar inmiddels uitgenodigd voor een gesprek om kennis te maken en over haar werk te praten.

    Ronald Plasterk is minister van Onderwijs, Cultuur en Wetens chap.

    Eerdere stukken over deze kwestie op nrc.nl/opinie.

    en waar een debat gaande is over de foto’s:

    http://weblogs.nrc.nl/weblog/discussie/2007/12/03/museum-weert-homofoto-profeet-mohammed-terecht/#comments

    Nou, die mannen die in Iran bengelen

    “De ZOGENAAMDE vrijheid van meningsuiting”

    Wat bedoelen jullie? Dat JULLIE mogen bepalen wat anderen wel/niet mogen zeggen!!!!
    VERGEET HET want zo zijn onze Nederlandse manieren niet!! Al eeuwenlang niet!

    Bovendien wordt er op Jezus-Christus/de Kerk/priesters/dominees/gristelijken …. al eeuwenlang kritiek geleverd.

    Hebben wij jullie daar OOIT over horen klagen?
    Nee! Dus houdt op met dat gezanik t.b.v. de ‘sharia’ en Mohammed die met een kind trouwde!
    Zou trouwens een mooie foto zijn – Mohammed met aan zijn hand zijn kindvrouwtje!

    Het is aan moslims ‘geen afbeeldingen te maken van Mohammed’- maar niet aan anderen die geen moslims zijn. Moslims moeten hun lange tenen intrekken anders kunnen zij beter vertrekken uit Europa met hun gzk!

  18. “vieze bruine lucht.”

    “die stenen moet ontwijken van o.a. trendbeheer kunstenaars”

    “daadwerkelijke steniging vergelijkt met een retorica”

    mc reageert niet voor niets veilig anoniem.

  19. @ anna

    als ik je stuk goed doorlees, begrijp ik daaruit dat je denkt dat ik het werk zou willen verbieden. niets is minder waar, een verbod is zelfs niet aan de orde geweest.

    we hebben hier te maken met
    1. een museumdirecteur die op bedenkelijke gronden een werk in tweede instantie weigert
    2. een kunstenares die op bedenkelijke gronden meent het “recht” te hebben iets te exposeren. er is niets ter wereld dat “gezien moet worden” en het is toch op zijn minst bizar dat een zelfstandig werkende kunstenares hans teeuwen aanroept in een brief aan Plasterk
    3. de suggestie van terreur wordt in onze samenleving uit allerlei hoeken, niet alleen de moslim hoek gewekt een aangedragen. een politiek gemotiveerde moord op een filmregisseur betekent niet dat we “ineens” in oorlog zijn. gaarne een iets breder perspectief.

    dan nog een quote die ik graag behandel:

    “Wat bedoelen jullie? Dat JULLIE mogen bepalen wat anderen wel/niet mogen zeggen!!!!” Nee, je mag evt een passage aanwijzen waarin ik/wij dat claimen.

    kort addendum:
    – het is: “sieg heil” (met een “s”), “entartete kunst” (met nog een keer “te”)

  20. ha wat kan mij dat nou eventjes allemaal geen ene reet schelen.

    een grote koekepan met gebakken lucht

  21. Beste Trendbeheerders,

    Wordt het niet eens tijd redactie te voeren over de uitlatingen alhier? Niet meer anoniem allerlei onzin spuien, bijvoorbeeld. Graag serieus en ter zake of anders liever niet. Of door verwijzen naar het ellendige Geen Stijl of andere onzin sites. Ik zou er geen bezwaar tegen hebben als sommige mensen meer gebruik maken van de vrijheid om je mening NIET te uiten.
    Bij voorbaat dank, Jacko Brinkman

  22. De explosieve cocktail van mondigheid en onbenul wordt weer aangemaakt……shaken maar, jongens en meisjes.
    Anna, McCarty’s Buttplug werd van straat gehaald in Rotterdam(christenen/liberalen/populisten), schilderijen van Ronald Ophuis werden weggehaald in Deventer(christenen), denk aan Mapplethorpe en de christenen, Jerry Lee Lewis die trouwde met zijn nichtje van 12, Europese christelijke adel die piepjong werd uitgehuwelijkt,….

    Staal en Van Gerven Oei ontzeggen niemand de vrijheid om wat dan ook te máken, maar ze stellen terecht dat Van Krimpen “allereerst een zuiver artistiek inhoudelijke fout (heeft) gemaakt door dit werk te selecteren (…) en een tweede door deze keuze daarna terug te trekken (…): het museum zou eerst geen ‘politiek platform zijn’, daarna wel (…). Als een museum ook al geen ‘politiek platform’ meer is voor kunstenaars, welke instelling dan wel?”
    Staal en Van Gerven Oei ontzeggen ook niemand de vrijheid om kunst al dan niet te tónen, maar zijn verbijsterd over “het totale onvermogen van musea om te dealen met actuele maatschappelijke kwesties in de kunst”. Zoals ik al eerder schreef heeft Van Krimpen zijn onvermogen als curator duidelijk geëtaleerd, maar het is zijn goed recht en hij heeft enkele steekhoudende argumenten om een specifiek werk niet te tonen. Als het overigens waar is dat, zoals zij in Trouw beweren, enkele personen nu geëxposeerd worden in de reeks ‘Ewald en Eva’ zonder destijds van de context in kennis te zijn gesteld, dan wordt het vermoeden dat Sooreh Hera een gelegenheidsargument heeft opgevoerd alleen maar gesterkt.
    Ik denk daarom dat Staal en Van Gerven Oei, opnieuw terecht, vraagtekens zetten bij de éis van een persoon aan de ander om haar kunst te tonen.

    “En dan hebben we het nog niet eens over de media en de kunstkritiek…”, en daar zit natuurlijk het venijn. Nadat de Pers had gepubliceerd (met ‘de foto’ als ‘riottrigger’) schreef AD dat er weliswaar nog geen enkele moslim-organisatie had geprotesteerd, maar dat een kunstrel in het verschiet lag. De titel boven het AD-artikel benadrukte deze ‘self fulfilling prophecy’: “Kunstrel!”. Zonder de twijfelachtige, oppervlakkige inbreng van dergelijke mediaberichten zou er nooit een rel zijn ontstaan. Het werk was immers al aan duizenden kijkers geëxposeerd geweest (waaronder zonder twijfel vele moslims – al was het maar familie van andere afstudeerders) tijdens het eindexamen van de KABK. Een bericht als in AD getuigt van een walgelijke vooringenomenheid ten aanzien van de moslims in Nederland. Alsof er geen tolerante, weldenkende en zelfs vrijzinnige moslims zijn.
    Overigens heeft de kunstkritiek zich het debat helemaal laten ontnemen; ook daardoor – gebrek aan werkelijke expertise – kon het ontsporen.

    Hoezeer Sooreh Hera ook gewaardeerd schijnt te worden door vele kunstenaars en ArtOlive, voor de jaarlijkse Stimuleringsprijs van Stroom voor KABK afstudeerders is ze niet eens in beeld geweest.

  23. ik vind het dus wel goed werk, zeker nu het een icoon is geworden, en nu niet allemaal zurig gaan doen van ‘makkelijk scoren, niet goed uitgevoerd’ nee! schot in de roos dit werk, dat is waar het om gaat, heden ten dage nu!, niet alleen maar staatskunst veilig wegkomen of ‘correct’ . Als wij kunstenaars hier niet voor gaan staan is de muur nooit gevallen. Ook als je het er niet mee eens bent!

  24. Hier denderen nogal wat kunstdiscoursen over verschillende rails langs elkaar heen. Een term als kunstdiscours die door Vincent voor het gemak van het vertoog als eenduidig wordt gepresenteerd en waarbinnen de maker in staat is om de werkzaamheid ervan te kunnen communiceren en over te dragen.
    Is dat een algemeen geaccepteerd model voor wat de inhoud van kunst is en hoe ze instrumenteel wordt gemaakt?
    Of is dat 1 van de vele smaken inmiddels van het palet dat de kunst vormt?

    Waarom zou kunst niet een eenvoudig maatschappelijk refererend provocatie-model kunnen zijn? En waarom dient ze meerduidig en gelaagd te zijn? Wordt ze dan relevanter of herwint ze dan door kwaliteit aan publiek? Is daar een publiek voor? Het zijn presumpties die gehanteerd worden als waren het vaststaande feiten die door iedereen erkend worden. Dat is eenvoudigweg niet zo, er bestaat geen handboek van de Kunsten, geen werkboek How to cook a perfect Artwork en geen Art for Dummies.
    Het stuk wordt gepresenteerd vertrekkend vanuit die aanname waarna de mechanismes van dit praktijkgeval worden doorgenomen met de bijbehorende consequenties. Misschien is het verhelderend om de aannames van waaruit geredeneerd wordt eens helder neer te zetten.

    Ik ben benieuwd hoe de kwalificaties over de ontoereikendheid van Hera’s werk te beargumenteren zijn. Er zijn niet werkelijk argumenten gegeven over de oordelen namelijk.

    En in hoeverre zijn die relevant ten aanzien van hoe zij zich positioneert in deze discussie en van welke argumenten zij zich bedient?
    Dat zij zich in de vraag over de relevantie en verwijdering uit het museum, bedient van oneigenlijke en onbeduidende argumentatie zegt toch nog niets over de kwaliteit van het werk?

    Prangende vragen. Hier wordt een suggestie gedaan voor een waterscheiding, een herijking voor de kwaliteiten. Het stoort me alleen dat zo’n inhoudelijk diepgravend issue op dezelfde wave rijdt als die Hera en mediageil en moslimfoob NL dat doet. En het wordt opgehangen aan een casus die typisch is en niets bijzonder in de algemene verloederde houding tav kunst en een museumdirecteur waarvan we al langer weten dat in hem niet de toekomst van de autonome kunst in goede handen ligt. Waarom komt deze vraag nu naar boven? Heel BN waterverft er inmiddels al een decennium lustig op los, is de kunst al twee decennia verKunstHalt en hijgt elke kunstdocent zijn student in de nek dat ie vooral maar ‘vrij, rebels, ongewoon en origineel’ moet zijn. De volgende docent heeft het over ‘gelaagdheid’ en maatschappelijke en politieke relevantie. De kunst is fundamentelerer verrot dan deze analyse doet vermoeden. Die dient dan ook grondiger en helderder gemaakt te worden. Ze kan niet worden gemaakt aan de hand van dit geval dat ‘gekaapt’ is door de media gegenereerde sensatielust. Soora Hera de eer gunnen om haar exemplarisch te maken voor een attitude en problematiek is net zo eenvoudig als wat zij doet.

    De rel die nu gegenereerd is, is niet een zaak van of over kunst. Wim van Krimpen is niet als pars pro toto voor een bepaalde houding te beschouwen, daar is de problematiek te complex voor. Het is een mix tussen publieke populistische issues die door de verschillende partijen naar believen wordt ingezet voor het eigen vertoog. Laat onverlet dat er op de vraag hoe kunst te definieren is en hoe ze functioneert, in welke balans tussen maatschappelijkheid, politieke en algemeen beschouwelijkheid ze dient te maoeuvreren, geen antwoord gegeven wordt.

    Dat de kunstkritiek het inderdaad laat afweten is wel een zinnig punt dat gemaakt wordt. Er is blijkbaar geen domein, geen instrument dat de grote kloof tussen de beelden die aangeboden worden als kunst en de waarde die ze krijgen in een maatschappelijke setting kan duiden.

  25. Bovendien, beste kijkbuiskinderen, is het tonen van het werk- wat je er ook van vinden mag- verre van onmogelijk gemaakt door het Nederlands dagblad- en televisiegenootschap. Hoe vaak zijn de foto’s de afgelopen week te zien geweest?
    Daarvoor is dus blijkbaar helemaal geen museum nodig.
    Men zou zich dus ook af kunnen vragen of de noodzaak om dergelijk werk te maken en het vervolgens met alle (media)geweld vandien in een museum tentoongesteld te willen hebben zien iets te maken heeft met de doelstelling die wordt gedeponeerd; de vrijheid van meningsuiting zo hoog mogelijk in het vaandel trekken om misstanden in een ander land onder de aandacht te brengen.
    Ieder weldenkend mens meent en begrijpt wel dat het ophangen van mensen om hun sexuele geaardheid niet netjes is.
    Net zomin als oorlog voeren dat is.
    Of kinderen verkrachten, de wapenhandel en beurshandel met voorkennis.

    Er waren in dit geval tal van suggesties mogelijk geweest die uitkomst hadden kunnen bieden om prangende kwesties als deze aan de orde te stellen.
    De media had die taak bijvoorbeeld uitstekend op zich kunnen nemen ware het niet dat zij eerder geneigd zijn de boel nog flink wat op te stoken daar waar er eerder behoefte is aan objectieve berichtgeving uit de betreffende ‘schurkenstaat’ over wat de werkelijke ‘status’ is van homosexuelen aldaar.
    Een goede vriend van mij vertelde dat je in Iran de dienstplicht kunt ontwijken door te zeggen dat je homosexueel bent.
    In Nederland is het homo zijn onder beroepsmilitairen nou nog niet echt ‘cool’. Zeg maar.
    Overigens bij de meeste mannen niet.
    En het wordt hier ook nog steeds als zeer kwetsend scheldwoord gebruikt.

    Het zogeheten ‘Artolive’ -welke dan ergens een predikaat opplakt met goedkeuring van een jury die kennelijk de verantwoordelijkheid voor dit geheel opneemt- mengt zich angstvallig niet meer in deze discussie. Welke belangen spelen in die regionen eigenlijk een cruciale rol?
    En de heer van Krimpen, die zich wellicht ook heeft laten misleiden door de termen als ‘veelbelovend’ en ‘jong talent’ heeft zijn mening na beraadslaging herzien en wordt daarop aangekeken. Niet op het herzien van zijn mening maar omdat hij zou zwichten voor de ‘terreur van de Islam’.
    Wat een flauwekul.
    Bestaat er dan in Nederland ook al geen recht meer op vrijheid van ‘meningsherziening’?

  26. Ach mensen! Het is allemaal veel simpeler.. kunst moet gewoon getoond worden ook als bijvoorbeeld een achterlijke doodscultus loopt te huilen op de achtergrond, Tonen! alles! niet alleen in metafoor; alles! Laat zien! en ook schoonheid laten zien.
    Kunst! daar gaat het om. Alles! kunst!

    en steun elkaar

  27. Rogier :)

    ik denk nog steeds dat je je vrijer zal voelen in Iran. ga ervoor knul!

  28. @ JS:

    Ik praat zeer graag met je over wat het kunstdiscours is of al dan niet kan zijn/omvatten, over de vraag of kunst een vertoog heeft, en zo ja wat daar dan de kenmerken van zijn.

    Echter, en hier ben ik het met Arno eens, is de totale afwezigheid van een discussie over de evt. noodzaak of mogelijkheid van kunst als analysemiddel in deze hele zaak, gekaapt door de media en preciezen van alle zijden, zo obsceen dat ik mezelf nou eens niet ga verliezen in relatief veilige postmoderne wateren.

  29. hey hou nu even op vincent! geen vertroebeling.
    Noodzaak is het werk van Hera! dat zij dus genoodzaakt voelde te maken en te tonen en dus ook getoond gaat en moet worden.
    Daar kan jij je kanttekeningen bij plaatst, ok maar dan zeg ik; ik ruik iets, echt waar, er klopt iets niet om daar tegenin te gaan. Ga voor haar staan man!

  30. Beste Mc,

    Ik neem graag aan dat je het beste met mij voor hebt, echt, want ik geloof naast al het slechte toch ook in het goede van de mensen.
    Dus daarom de vraag:kennen wij elkaar?
    Mail me anders dan even. Dan hebben we het er nog over.

  31. @ mc:

    als je iets “ruikt”, “een vieze bruine lucht” wellicht, dan heb ik graag dat je helder formuleert wat er precies mis mee is dat ik niet voor Hera ga staan. want de suggestie dat ik, door haar werk en houding te bekritiseren, tegen haar zou zijn, heb ik meedere malen ontkracht zo geloof ik.

    wat mij betreft gaat het “de vijand van vijand is mijn vriend” nu eenmaal niet zo eenduidig en simplistisch op.

  32. Ga nu niet alles kapot nuanceren Vincent, het is heel simpel. Immigrant gevlucht voor de ayatollahs verdient alle steun hier in Nederland. Wat je ook van het werk vindt. Zij is gewoon een kunstenaar als jij en ik. Ik ruik inderdaad iets vies als je op details haar kapot wil maken of op zijn minst haar intenties in twijfel brengt. Beetje oppassen graag!

  33. Ik heb het werk Hera gezien op de Artolive expositie. Daar liep iedereen eraan voorbij, er was geen discussie. En het was blijkbaar ook niet interessant genoeg om lang bij stil te staan. Toen deze politieke discussie oprakelde moest ik ook erg diep in mijn geheugen graven om erachter te komen waar ik het had gezien en wat het voorstelde.

    Ik denk dat Van Krimpen niet goed naar het werk heeft gekeken of erger: het waarschijnlijk nooit van te voren goed heeft gezien. Het komt vaker voor dat kunstenaars enkel worden uitgenodigd op basis van hun cv.

    Dan hoef je je als curator immers niet te verantwoorden over de kwaliteit van het werk.
    Want daar is de cv toch voor?

    Maar het is niet belangrijk of dit werk nu kwaliteit heeft of niet; het gaat hier om de manier waarop keuzes worden gemaakt door curatoren. En de manier waarop musea en kunstenaars negatieve publiciteit/politiek inzetten om hun werk onder de aandacht te brengen…

    Echter..ook Jonas Staal lijkt zich met zijn werk hieraan schuldig te maken.En ziet naast de subsidiegevers ook de journalistiek als ‘opdrachtgever’… Daarmee legt hij wel vinger op de zere plek: negativiteit scoort.

    Ik hoorde laatst en journaallezer zeggen,dat positief nieuws geen nieuws is.

    Als we nu eens met zijn allen dat proberen om te draaien..?

    Kunst is niet enkel registreren, maar juist reageren en initiëren.

    One-liners doen het ook goed! ;-)

  34. @mc
    wat een insinuerende nonsens. debateren en discussieren om een issue boven tafel te halen kan inhouden dat je iemand polemisch onderuit schoffelt als vertegenwoordiger van een standpunt. niks mis mee.
    je ongenuanceerde support voor haar standpunt (of waar ze voor jou voor staat) is net zo dubieus qua onderbouwing. dat je hier nu de ‘bruine kaart’ trekt is wezenloos zwak te noemen.
    je moet niet zoveel ruiken met je achterdochtige scherpslijperij. “Beetje oppassen graag!” suggereert een fatsoensnorm die overschreden wordt terwijl er hier gewoon met argumentatie gediscussieerd wordt.

    je openbaart je identiteit niet eens, begin daar eerst eens mee fatsoensrakker

  35. @mc
    Wat zijn haar intenties dan wel precies?
    Ondertussen ben ik er niet meer zo zeker van.
    Als ik Trouw mag geloven waren enkele van haar modellen voor haar foto-serie ook niet geheel van haar intenties op de hoogte gebracht toen ze hun medewerking aan haar verleenden.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*