Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

In Brussel opent de grootste tentoonstelling tot dus ver van Mark Leckey, de Britse kunstenaar die in 2008 de Turner Prize won. Tegelijkertijd krijgen de serene werken van Ana Torfs een plaats op de bovenste verdieping van het WIELS.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

    Allerlei objecten met een video van Ed Atkins er naast.

De eerste verdieping kan gezien worden als een ‘all-over’ installatie die de redux is van de reizende tentoonstelling The Universal Addressability of Dumb Things die Leckey samen met de Hayward Gallery organiseerde. Voor The Universal Addressability of Dumb Things spitte Leckey zijn harde schijf uit die vol stond met ongedefinieerde afbeeldingen, ingedeeld in mappen per categorie (mens, geslacht, kunstwerk etc).

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

De uiteindelijke expositie bestond zo uit werken variërend van een ‘vulva vaas’, die pik uit A Clockwork Orange, een mierikswortel die op een mens lijkt, naast zeer veel objecten uit de populaire cultuur. Hoge en lage cultuur doen er niet meer toe en de toeschouwer wordt uitgedaagd al de objecten met een ‘frisse blik’ te benaderen, beseffend dat het vooral één groot magnifiek geheel vormt, waar overduidelijk de Leckey signatuur op rust.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Het kunstenaarcuratorschap wordt zo werkelijk tot kunst verheven: Leckey hoeft ‘niets’ te creëren, maar maakt een installatie puttend uit de overkill aan beelden die ons omringen. Waarom iets nieuws maken, iets toevoegen aan die overvloed aan beelden als er al zoveel is, dat vaak ook nog eens zo slecht bekeken is? Een opgave die enigszins doet denken aan André Malreaux’ Le Musée Imaginair (een boekwerk waarin Malraux honderden afbeeldingen van kunstwerken uit alle tijden en eeuwen naast elkaar plaatste, schijnbaar willekeurig en soms de afbeelding ondersteboven toonde, om zo tot een nieuw geheel te komen), of gezien kan worden als de hedendaagse pendant van bijvoorbeeld Broodthaers.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

De knuffelmachine voor mensen die moeite hebben met daadwerkelijk fysiek contact

De installatie in het WIELS verschilt echter van The Universal Addressability of Dumb Things omdat Leckey in het WIELS voor replica’s van de werken gekozen heeft. Ook op deze manier bevraagt hij het auteurschap en het belang van originaliteit.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Vervolgens gaat Leckey verder met zijn eindeloze ketting van associaties door vanuit de objecten te vertrekken en ze samen te voegen tot nieuwe werken.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Zo heeft hij in de zelf gecreëerde middengang, die verlicht wordt door lichtgevende blauwe muurtekeningen, assemblages van de klassieke werken gemaakt.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Deze associaties zijn ook in de eerste werken van Leckey terug te zien. Zo plaatst hij bijvoorbeeld niet enkel een gigantisch opblaasbare Felix the Cat-pop, maar plaatst hij elders een blikje Felix the Cat kattenvoer. En toont hij in het filmpje van de Turner Prize zijn atelier waar hij de kat van Koons aan het ‘namaken’ is. De speurder en de geduldige bezoeker kan dus constant connecties leggen tussen de schijnbare warboel, om te ontdekken dat het in feite een aansluitend en coherent geheel vormt.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Een transformer van Nike.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Een Japanse anime geprojecteerd op een spiegel, vervolgens naar een ander spiegelend vlak en dan naar een scherm. Een werk dat de essentie van Leckey samenvat, spiegelen, spiegelen en zo iets nieuws creëren.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Nog meer objecten, de next level ‘kinderkamerhoek’ van Ikea.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Inclusief futuristisch bed.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Op de tweede verdieping staat voor een Chroma Key een gigantische Samsung koelkast die een geheel van geluidsboxen, camera’s en tv-schermen aanstuurt.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

De rest van de ruimte is gehuld in een vibrerend oranje licht. Met behalve de koelkast als gigantische ‘Samsung banner’ ook elders volop reclame objecten en dergelijke dingen meer.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Zoals de reclame voor sigaretten.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Totaal andere koek is het werk van Ana Torfs. Zeer mooi werk, maar het heeft zijn tijd nodig. De tip is dan ook: Ga eerst naar de derde verdieping voor het werk van Torfs en laat je daarna overrompelen door het prachtige vuurwerk van Mark Lekey!

Het werk van Torfs kan het best omschreven worden als een meditatie rondom taal. Hoe verhouden taal, beeld en betekenis zich tot elkaar, of misschien beter: Hoe manifesteert taal zich. Deze drie-eenheid (taal-beeld-betekenis) vormt een constante in haar werk. De ‘originele taal’ en de daarbij horende oorspronkelijke betekenis, kent men niet meer zodat Torfs bewust speelt met de ‘echo’ van deze betekenis. Dit komt naar voren in de titel van de tentoonstelling, Echolalia: “Het speels of dwangmatig herhalen van woorden”. Vooral betekenis, of taal tussen vreemde culturen lijkt de interesse van Torfs te dragen. De eerste installatie The Parrot & the Nightingale, a Phantasmagoria is hier een mooi voorbeeld van. Dia’s van de oudste botanische tuin in Cuba overlappen elkaar terwijl een monotone stem passages uit het dagboek van Columbus citeert. Drie doventolken, die elk het verhaal naar een andere taal gebaren, worden op de monitoren weergeven. De drie beelden vormen zo een reflectie op het kolonialisme en de onmogelijkheid waarin taal zich kan manifesteren.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

In TXT (Engine of Wandering Words) toont Torfs verschillende wandtapijten met een machine die 25 verschillende afbeeldingen kan roteren. Een soort ouderwetse zoekmachine, of een ‘willekeurig woord machine’. Betekenis wordt gecreëerd door schijnbaar willekeurig afbeeldingen naast elkaar te plaatsen. Als achtergrond bij dit werk wordt vermeld dat Torfs vertrokken is van het feit dat taal, textuur en textiel alle drie afstammen van de Latijnse term texere, wat weven betekent. Torfs brengt zo deze losse begrippen terug samen tot hun originele tekstuele bron en biedt tegelijkertijd de mogelijkheid om andere begrippen van hun originele achtergrond te vervreemden.

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

In […] STAIN […] [[…] ZWEEM […]] toont Torfs een installatie die veel weg heeft van een kleuren encyclopedie. Verschillende kleuren worden ‘getoond’ in hun originele kleur doordat ze weergegeven worden op een plexiglasplaat die een bak afsluit. Achter dit plaatje plaatst ze afbeeldingen die refereren naar de ontstaansgeschiedenis van de kleur. Wederom is het een monotone vrouwenstem die willekeurig vertelt over de kleuren die Torfs hier toont. Het blijkt dat de ene kleur ontstaan is bij het maken van een chemisch wapen en de andere als bijproduct van nucleaire verrijking. Hetgeen niet verbaast wanneer men erachter komt dat de kleuren die Torfs gekozen heeft afkomstig zijn uit de catalogus van Bayer. De veren die ook in de bak liggen zaten in diezelfde catalogus om de kleuren duidelijk te tonen (in tegenstelling tot papier verkleurt een veer minder). Torfs toon zo hoe een kleur zijn onschuld kan verliezen en hoe een betekenis in seconden kan veranderen…

Ga Mark Leckey zien @ WIELS!!!

Ana Torfs is nog tot 14 december te bezoeken, Mark Leckey tot 1 januari.

2 Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*