- (Alle foto’s © Gaston Meskens)
Onder de titel ‘The Archive of Opportunities’ organiseert ‘the Institute of Idle Curiosity for Elements of Seduction’ twee exposities in Antwerpen. Eén in Office op de Mechelsesteenweg en één in The AnteRoom tijdens het Antwerp Art Weekend dat dit weekend doorgaat in Antwerpen. Beide exposities worden georganiseerd door ‘The PhɅAct Collective’, waar Gaston Meskens de bezieler van is.
- Show Elegiac Falls (outline for a sanatorium) – The Experiment
Gaston Meskens: metafysicus, filosoof, kunstenaar. Een indrukwekkend palmares waar onder andere op vermeld staat; spreker op verschillende VN-congressen, ‘ethicus’ voor het Belgian Nuclear Research Centre in Mol, gastdocent op de Rijksakademie en het HISK, schrijver voor Apache, universiteitje hier, universiteitje daar en vele, vele andere activiteiten.
Het is dan ook niet vreemd dat Meskens, deze instituten aanschouwend (of misschien overziend), schuivend van congres naar congres, besloot zijn eigen instituut op te richten. Het ‘Institute of Idle Curiosity for Elements of Seduction’, een instituut dat begaan is met het onderzoek naar het gedrag van personen in sociale en in politieke structuren. Wat determineert deze structuren? Waarom verschillen ze zo van elkaar? Wat betekent dit en hoe kan dit overbrugd worden?
Meskens vertelt hier zelf over:
“in een sociale context worden zaken geaccepteerd zoals ze gezegd worden, als ik zeg ‘ik hou van jou’ word je niet geacht hier verdere vragen bij te stellen, of om meer duiding te vragen. In een politieke context word je juist geacht alles in vraag te stellen. We leven zo in verschillende werelden die elk hun consequenties hebben. Ons instituut onderzoekt wat de patronen van deze verschillende structuren beteken voor een samenleving, het onderzoekt waar de twee werelden elkaar overlappen en waar ze elkaar eventueel kunnen aanvullen.”
De vormen van interacties verschillen dus afhankelijk van de structuur waar zij zich in bevinden (het sociale, het politieke, het wetenschappelijke, het economische etc.). De patronen die onze interactie structureren zijn de voorwaarden om tot kernwaarden te komen; maken het mogelijk om tot een waarheid te komen, autonoom te zijn en een identiteit te creëren.
Daar de waardepatronen van deze verschillende structuren verschillen, is de betekenis hiervan niet onbelangrijk of onschuldig. Het instituut is zo begaan met het onderzoek naar deze patronen en naar alternatieve vormen van interactie tussen deze structuren, kunnen patronen bijvoorbeeld uitgewisseld worden, en zo ja wat gebeurt er dan, of wat kunnen zij van elkaar leren. Naast een filosofisch- (of architectuur-)historische en wetenschappelijk onderzoek, is dit in de eerste plaats een artistiek onderzoek, waar de kunst als een Arabische gom deze verschillende disciplines bindt.
De ‘exposities’ van Meskens zijn zo, veel meer reflecties, of toonmomenten van het instituut dat zowel inhoudelijk als formeel constant in ontwikkeling is.
Het instituut kent verschillende departementen en groeit nog steeds. Elk departement kent zijn eigen wetmatigheden en heeft zijn eigen kerntaken. Formeel wordt elk departement gekaderd binnen het groter instituut, maar heeft het zijn eigen website en bekommert het zich om zijn eigen projecten. De zeven (hoofd)activiteiten van de departementen zijn ondertussen online te bezoeken: “the back office of the Institute at www.idle-city-else.org for basic information on the researchers, the research programme and the working of the different departments.”
Het kunstinstituut www.theartsinstitute.org, het ‘mono theater’, De AnteRoom “(de enige plaats in het institute dat toegankelijk is voor het publiek)”, het filosofisch-activistisch project ‘The Possibility of Global Governance, het ‘PhɅAct Collective, met zijn eigen magazine ‘Norms and Dialectics’.
Het moge duidelijk zijn; Meskens’ artistieke praktijk is complex en demonstreert een theoretisch-filosofische grondslag. De expositie geeft blijk van Meskens beschouwende blik betreffende het instituut en zijn artistieke weergave hiervan.
Op MDF platen heeft hij verschillende afbeeldingen gedrukt, deze tonen unieke beelden die hij maakte tijdens zijn bezoek en deelname aan verschillende internationale congressen. De prints vormen een fictieve omkadering van het Institute of Idle Curiosity for Elements of Seduction, met referenties naar de realiteit waarin Meskens vertoeft.
De foto’s zijn bewerkt en daarna via een zelf uitgevonden procedé op MDF gedrukt.
Bevreemdende werken, haast ‘gedateerd futurisme’, de weergave van een vergaan toekomst ideaal. De beeldtaal van het modernisme; de tijd van de grote idealen met zijn ontwerpen die tijdloos zouden zijn. Het instituut van Meskens is zo, niet enkel ideologisch consequent en uitgebreid, maar ook stilistisch sluit het geheel naadloos op elkaar aan. Bijzonder stijlconsequent en herkenbaar, hoe gevarieerd het instituut en de werken ook zijn.
Naast toonmomenten organiseert het instituut ook congressen en publicaties. In de Mechelsesteenweg was er op 17 januari bijvoorbeeld het ‘World Congres’: The Value of Melancholy in Times of Cheap Commitment, vertrekkend vanuit het geloof dat melancholie het enige is dat overblijft wanneer alle ratio verdwijnt…
In Office toont Meskens onder meer de video ‘A Journey into the Land of the 4th Dimension’. Een idee van Gaston Meskens en muzikant Mauro Pawlowski die, zinspelend op hun namen, besloten een eerbetoon aan de gelijknamige novelle van Gaston de Pawlofski te maken.
- Still: ‘A Journey into the Land of the 4th Dimension’
De film is een samenwerking tussen Meskens, Pawlowski en Sarah De Graeve en draait rond de rationele perplexiteit. Een surrealistische sciencefictionfilm waarin, net als in het boek van Pawlowski, wordt getwijfeld aan de moderne wetenschap wanneer deze voornamelijk ten dienste van de economie en de politiek staat. In ‘A Journey into the Land of the 4th Dimension’ hebben drie wetenschappers een theorie ontwikkeld waarover ze gaan spreken op de VN conferentie duurzame ontwikkeling in Rio de Janeiro (een conferentie waar Meskens overigens daadwerkelijk aanwezig was).
De wetenschappers twijfelen echter alle drie aan hun theorie, maar weten niet hoe ze dit kenbaar moeken maken aan elkaar omdat ze uitsluitend in de taal van de wiskunde kunnen spreken. Deze film toont zo in een notendop de context en de kern van het ‘Institute of Idle Curiosity for Elements of Seduction’; welke patronen determineren onze structuren? Wat zijn de mogelijkheden hiervan? Wat de grenzen? En zijn deze uitwisselbaar? (meer achtergrond over deze film is te vinden op thediscoursetheatre.files.wordpress.com/2014/06/preview-film-intro.pdf).
‘The Institute of Idle Curiosity for Elements of Seduction’ kan tijdens het Antwerp Art Weekend bezocht worden in AnteArt, Kattenberg 93 in Borgerhout.
9 april opent Gaston Meskens zijn instituut in These Things Take Time in Gent.
Voor een overzicht van de toonmomenten van het instituut: thephactcollective.org/thephactcollective_tour.htm
Leave a Reply