Koninklijke Prijs voor Schilderkunst 2017

Op sokkels staan grote vazen met prachtige boeketten, als ik dichterbij kom zie ik dat ze van plastic zijn, het is binnen ook een beetje kermis.

Ergens aan het begin van de zomer is het ieder jaar zo ver, iedereen onder de 35 die iets doet met verf stuurt zijn werk in voor de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst. In het goede vertrouwen dat de jury een weloverwogen besluit neemt het werk al dan wel of niet te nomineren. Want, wie wil er nu geen 6,500 belastingvrij uit handen van de Koning ontvangen?

Marlene Dumas detecteert de bomkoffer van de verslaggever van BNR-nieuwsradio

Maar, het moet onderhand toch echt maar eens gezegd worden, echt spannend zijn de selecties van de jury niet. Een interessante tentoonstelling met een uitspraak over wat schilderkunst is in Nederland is het in elk geval zeer zeker niet.

Het is eerder een willekeurige selectie werken op zwarte wanden. (Kan iemand me uitleggen waarom er überhaupt zwarte wanden in een toch al donkere ruimte staan?)

Daar waar je van een commissie, het zijn niet de minste (Gijs Frieling, Hans den Hartog Jager, Nanda Janssen, Iris Kensmil, Jan van der Ploeg, Benno Tempel (voorzitter) en Esther Tielemans.), toch mag verwachten dat er sprake is van een visie omtrent de geselecteerde werken lijkt het al jaren lang een afspiegeling te zijn van hetgeen meestal al bekend is.

Het idee van mensen die zwaar gechoqueerd raken door een werk in het paleis is uitgesloten. Echt rauwe randjes zijn er eigenlijk nooit.

Het te gek ranzig geschilderd reuzenschilderij van Quint Hartmann in 2014 was misschien wel het laatste werk wat een beetje wrong. Maar dat was dan tenminste nog goed geschilderd. Nu hoeft dat geen vereiste te zijn, maar zelfs werk wat suggereert knap geschilderd te zijn zit vol met slordigheden.

Toegeven, deze editie bevat opvallend veel verse namen. Het nadeel is alleen dat de noodzaak tot verse namen niet direct lijkt voort te komen uit het idee dat er beter werk te zien is of werk wat betere kunstenaars representeert. Er zit simpelweg te veel werk bij uit de categorie “dit lijkt veel op het werk van die of deze, maar dan minder goed”. Dat is niet erg en valt de kunstenaars ook niet te verwijten. Maar een jury als deze mag daar toch wel iets scherper naar kijken.

Over de prijswinnaars van dit jaar moet ik toegeven dat het voor het eerst sinds een tijdje dat ik niet van te voren meer dan de helft goed gegokt had op basis van het CV van kunstenaars. Janine van Oene en Niek Hendrix had ik goed gegokt. Maar verder zou ik op Ricardo van Eyk en Quint Hartmann gegokt hebben, al spraken de lichtjes in het schilderij van de laatste me niet aan.

Dat ze dus twee relatief onbekende schilders uitzoeken is super. Maar of dat nu zo terecht is, zo sterk zijn de twee kunstenaars in kwestie niet. Nogmaals, dat valt de kunstenaars niet te verwijten. Maar ik verwacht een doordachte houding van de commissie en een visie, dat is toch de rede waarom ze gevraagd worden deel te nemen aan de jury? Een selectie maken van een paar honderd inzendingen kan iedereen.

Gaat het om het schilderen? Gaat het om het verbeelden? Gaat het om een conceptuele insteek? Gaat het simpelweg om wie het verdient? Gaat het om wie de beste vrienden heeft bij de jury? Kom op heren en dames van de jury, doe een uitspraak, het maakt verder niet uit. Want nu bevestigd het enkel wat we al weten, er wordt geschilderd, de ene keer iets anders dan de andere keer. Ik zal volgend jaar toch ook braaf mijn werk insturen hoor, ik bedoel, wie wil er nu geen 6,500 belastingvrij uit handen van de Koning ontvangen?

Tot zover Niek Hendrix knip en plak over de Koninklijke Prijs uit 2013. Flauw, adequaat en om te lachen en het vult heerlijk de kolommen.

Niek met repliek (je weet dat wat je schrijft terugkomt) diplomatieker en politieker en met juist voldoende zelfverheffing:

“Beste Willem-Alexander,

[…] Tot zover het slechte nieuws majesteit, er is gelukkig ook goed nieuws. Dat het werk van de winnaars op een witte wand getoond wordt is een verademing. […] De prijs is niet perfect, maar het toont wel aan het hele land dat kunst wel degelijk van belang is.

Tot een volgende keer.

PS. als je zelf nog een mooi portret wilt van het eigen gebit lijkt me dat een enorm leuke uitdaging.”

Gefeliciteerd Niek!

lost-painters.nl/koninklijke-prijs-voor-vrije-schilderkunst-2017/

Meer ruis over de Koninklijke:

Nelle Boer valt van zijn stoel als hij ontdekt dat veel van de schilders professionals zijn. Dat de wereld klein is. Hij doet er een tabelletje bij. Die en die en die ontvingen bereids subsidie. En die en die en die kennen elkaar al. En dan sneren maar.

Voor de liefhebber:

nelleboer.nl/gesjoemel-rond-koninklijke-prijs-voor-de-schilderkunst/

Nu mijn korte rondje. De hapjes waren weer puik. Veel leuke mensen gezien, veel te weinig gesproken.

Mijn favoriete werk dit jaar:

Knalhard contrastrijk met de rest. Het bevat veel niets in zich en dat is iets dat me vaak aanspreekt. Betekenisloos en daardoor sterker – ik hoop het maar, gewilde diepzin in verwijzing ligt altijd op de loer. Een werk van Ricardo van Eyck .