Eli Content @ Joods Historisch Museum

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Sommige bezoekers worden tijdens hun bezoek aan een tentoonstelling volledig overrompeld door de schoonheid ervan. Tijdens het kijken worden de beelden in hun brein omgezet in ontelbare mini-bommetjes. Vervolgens worden ze hyper en krijgen ze last van allerhande lichamelijke problemen, zoals daar zijn appelflauwtes, versnelde hartslag en hallucinaties. Ziedaar wat het Stendhal syndroom kan aanrichten bij de argeloze kunstliefhebber.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Het Stendhal syndroom, vernoemd naar de 19e-eeuwse Franse schrijver Stendhal, is een psychische aandoening die over het algemeen negatief wordt geïnterpreteerd. Maar bij mij ontpoppen de ontelbare binnengekomen mini-bommetjes zich in een weldadige brainstorm, die ik orden tijdens het schrijven over mijn ervaring van de desbetreffende tentoonstelling, in dit geval de expositie So Much I Gazed on Beauty. Tijdens mijn wandeling door de tentoonstelling werd ik compleet overrompeld door bijna alle tentoongestelde hoogtepunten van Eli Contents (Vevey, 1943) oeuvre van de afgelopen veertig jaar. So Much I Gazed on Beauty is een eerbetoon van het Joods Historisch Museum aan Content, die volgens de initiatiefnemers bij de top van de hedendaagse joodse kunstenaars in Nederland behoort.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

De tentoonstelling begint met de abstracte serie Viva en eindigt in gepassioneerd geschilderde, figuratieve schilderijen: een natuurlijke chronologische en vanzelfsprekende opbouw qua werk en thematiek. Het doet vermoeden dat het oeuvre compleet is. Maar Content heeft inmiddels nieuw werk in zijn studio staan, ondanks dat hij op dit moment ernstig ziek is.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Het zijn ongetwijfeld verrassingen, aangezien zijn oeuvre gekenmerkt wordt door een existentiële experimenteerdrift. Het joodse scheppingsverhaal dient daarbij als de voedingsbodem waaruit Content zonder remmingen kan creëren. Met name de zin: In den beginne schiep God de hemel en de aarde. Deze beginregel is volgens Content, de mooiste zin die er bestaat. Maar eigenlijk alles (striptekeningen, art brut, graffiti, plastic speelgoed, literatuur, medische handboeken, jazz, films, poëzie) wat Content tegenkomt, kan hem aanzetten tot het maken van werk, hetgeen zijn artistieke basis onuitputtelijk breed en diep maakt.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Lopen door de tentoonstelling So much I gazed beauty voelt als het verdwalen in een paradijselijk sprookje waarin het scheppingsverhaal continueert. Een verhaal over de schepping is multi-interpretabel en duurt voort tot het einde der tijden. Hetzelfde zou je kunnen suggereren over de onconventionele scheppingsdrang van Content.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Nadat ik een paar keer door de tentoonstelling heb gewandeld, blijf ik staan voor de serie Mensch. Tijdens het kijken naar de portretten borrelt het inzicht bij me op: Content maakt het ondragelijke in het leven licht. En ik word blij. Ondanks of dankzij dat Content in de portretten individuen laat zien zoals ze zijn: *zonder opsmuk, gebroken, gehavend, met al de menselijke tekortkomingen.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

De levendige portretten zijn ontstaan doordat Content verschillende kleuren verf boetserend op het doek aan heeft gebracht. Het gemarmerde geheel geeft de schilderijen een pasteus karakter. Gelijktijdig met het schilderen plakt Content glazen steentjes, een brillenglas of een potlood op doeken en schrijft resten tekst, plakt tubes verf of een gevlochten doek op de randen: de werken zijn volledig. En laten Contents nieuwsgierigheid naar en kijk op het leven van de mens zien.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Weken nadat ik de tentoonstelling So much I gazed on beauty heb bezocht, blijven de portretten van de serie Mensch in mijn gedachten naar boven komen. Zij roepen vragen bij mij op zoals: hoe je als mens met de imperfectie van het leven om kan gaan, welke nuance verschillen er zijn tussen gebroken mensen, wat mentale groei is versus het onvermogen om te herstellen van opgedane trauma’s in een leven.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

En ik kom tot de conclusie, dat het een mooi streven is om net als Content, onderzoekend en open te blijven kijken naar je eigen leven, het leven in algemene zin en de mens. Opdat we daarmee hopen een vruchtbare bodem te bouwen, zodat ons levenslust niet raakt uitgeblust maar blijft stromen. En we voor de rest van ons leven onbeschaamd kunnen blijven dromen en in paradijselijke sprookjes blijven geloven.

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

Eli Content en de ondraaglijke zwaarte van het bestaan

De overzichtstentoonstelling So much I gazed on beauty van Eli Content is t/m 10 mei 2020 te bezoeken in het Joods Historisch Museum. Bekijk de website voor extra activiteiten.

Jck.nl/nl/tentoonstelling/eli-content

*Ik heb deze regel rechtstreeks uit het persbericht overgenomen.

About Najiba Brakkee 140 Articles
Najiba Brakkee woont in Amsterdam en werkt op project basis in de kunstwereld als pr-medewerkster en organisator. Zij ziet de kunstwereld als een avontuur en schrijft over alles wat zij onderweg tegenkomt: exposities, ateliers, beurzen en dergelijke. 

1 Comment

  1. Je zal vandaag maar Joodse schilder genoemd worden. ‘Alle dichters zijn toch
    Joden’? Op Lucebert na dan, die was meer Germaansch angehaucht. Diens schilder- en tekenwerk ging ook altijd over de verscheurde mens, al werd het later wat luchtiger, meer karikaturaal, zeg maar meer Kamagurka. Maar ik heb er natuurlijk helemaal geen kijk op. Wat kan je verder doen vanaf de zijlijn? Wellicht roepen dat een naïeve pasteuze materieschilder anno 2020 etc. Maar laat ons lekker met de hond in de voorjaarszon gaan wandelen. Het liefst als Stendhal op de Janiculum, maar ja reisverbod. Kijk toch die wolken mevrouw…

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*