Tell Me Your Story @ Kunsthal Kade

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    Kerry James Marshall, Vignette, 2003 (Kunsthal Kade).

In 2012 ging ik voor het eerst naar Kunsthal Kade in Amersfoort. Ik herinner me de opwinding van de vrienden en kennissen die de treinen naar Amersfoort vulden nog als de dag van vandaag. We gingen naar Who more sci-fi than us? een overzicht van hedendaagse Caribische kunst uit de hele regio: van de Antillen en Suriname in het zuiden tot Cuba en Jamaica in het noorden, van Haïti en Martinique in het oosten tot Panama en Costa Rica in het westen samengesteld door Nancy Hoffmann. Bij binnenkomst kregen we toegang tot de creatieve community van het Caribisch gebied en diaspora met een paspoort van kunstenaar Jean Ulrick Desert. Ik heb het nog steeds. Hij had een vooruitziende blik, het hebben van het juiste paspoort is anno 2020 actueler dan ooit!

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    Jean Ulrick Désert, passport, 2012.

Het was voor het eerst dat een dergelijk overzicht te zien was in Nederland en het gaf een breed beeld van het soort werk dat in het gebied gemaakt werd. Niet alleen inhoudelijk maar ook qua media, technieken en esthetiek. Alle kunstenaars waren uitgenodigd door het museum en ze waren er ook bijna allemaal. Sommigen zelfs voor langere tijd want er was een uitgebreid randprogramma voor de duur van de tentoonstelling. De opening was packed en buzzing met “nieuw publiek” die het museum en het plein erbuiten vulden vanwege de overdonderende belangstelling zoals ik me die herinnerde van het Stedelijk Museum bij de opening van de tentoonstelling met werken uit Suriname in 1996 en zag op de video’s die Raquel van Haver me stuurde van haar opening Spirits of the Soil in het Stedelijk Museum in november 2018. Na de opening volgde een ijzingwekkende stilte… De interesse vanuit het Nederlandse kunstveld was ZERO. Het kunstveld maakte een luid en duidelijk statement, de hogere kunsten zijn van ons! Ik denk niet dat er een tentoonstelling is geweest die de kuns critici totaal buiten beschouwing lieten, die men niet eens de moeite waard achtte van hun tijd om te bekritiseren. Hoffmann heeft nooit meer een tentoonstelling gemaakt.

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    Who more Sci-fi than us, 2012, overzicht.

Rob Perrée, de samensteller van Tell me your story, is de persoon die na het lezen van mijn artikel over Ruth het werk van Remy Jungerman in de genoemde Suriname tentoonstelling van het SMA aandrong dat ik moest gaan schrijven over kunst. Dat het veld gebaat is met mijn blik op kunst, welke kunst zie ik en waarom ik daar van houd, wat zie ik, wat doet het met me. Ik wilde niet, ik ben geen schrijver, ik ben geen kunsthistoricus en wie is er nou ik hemelsnaam geïnteresseerd in wat ik zie en waarom? Hij bleef aandringen aan en “luisde me er in” om een interview te doen met Leonardo Benzant en ik begon te schrijven voor zijn magazine Africanah, en kort erna werd ik gevraagd om te gaan schrijven voor Trendbeheer.

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    Ruth, Remy Jungerman (SMA).

Al deze dingen spoken door mijn hoofd wanneer ik terug ben in Nederland vanwege COVID en ik emails krijg van Kade dat de tentoonstelling Tell me your Story is verlengd en ik er dus heen kan. Ik weet hoelang Rob bezig is geweest met deze tentoonstelling en ontmoette hem meermalen in New York voor of na afspraken die hij ervoor had. Ik zie de uiteindelijke lijst van kunstenaars en het statement en voel me ongemakkelijk. Uiteindelijk ga ik naar de tentoonstelling en ben verbaasd en voel me onrustig. Ik kreeg een perskaartje, moet ik hier nu over schrijven? Ik loop met een knoop in mijn maag. Tegen de tijd dat ik deze paragraaf schrijf ben ik al aan mijn 5e sigaret die ik uit mijn keukenraam rook en het is nog maar 11 uur ’s ochtends en ik was gestopt vanwege COVID.

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    Dáreece Walker, From Ferguson to Baltimore.

In de tentoonstelling zit een witte man voor een werk, ik heb hem eerder al door de zalen zien lopen. Hij zit nu al een half uur voor werk van Dáreece Walker. Ik vraag me af waarom hij juist dit werk uitkiest om zolang mee door te brengen, waar hij over nadenkt? Voor mij is kunst een taal, het kan je inderdaad altijd iets vertellen, een dialoog met je aangaan, je laten nadenken. Anno 2020 voelt deze man zich vermoed ik aangesproken door dit werk wat overduidelijk over politiek geweld gaat.

In de afgelopen weken werd duidelijk dat ook Nederland iets moet met racisme en discriminatie, institutioneel, systemisch om er maar wat hedendaagse termen tegen aan te gooien. Wat moeten we ermee, wat moeten we met de overdonderende hoeveelheid mensen die totaal onverwacht op de dam stonden hier in Amsterdam en daarna op vele andere plaatsen in Nederland. Wij zijn toch het tolerante land, wij doen toch niet aan racisme, waarom staan al die mensen daar? Na de demonstraties krijg ik sms’jes en app’jes van vrienden, witte vrienden, die me nadat ik een stapeltje boeken post op instagram met de tekst “Do the work” vragen of ik uit die stapel niet 3 boeken kan aanraden die ze kunnen lezen deze zomervakantie om te begrijpen wat er aan de hand is. Is er een documentaire die ze kunnen zien, een tentoonstelling waar ze heen kunnen? Ze zien me blijkbaar als iemand die meer snapt van wat er aan de hand is? Ik ben natuurlijk blij met het feit dat mensen zich willen verdiepen in iets, maar 3 boeken lezen, een documentaire zien en naar een tentoonstelling gaan in een zomervakantie. Wat weet je dan werkelijk van een onderwerp? En wat willen ze begrijpen? Willen ze weten wat er aan de hand is in Amerika? Willen ze weten wat er in de hand is in Nederland? Willen ze weten wat er aan de hand is in de wereld? Wat willen mensen eigenlijk weten? Ik ben in de war en voel me ongemakkelijk, onrustig en dan die knoop in mijn maag. Wat ik snap na jaren van reizen (reizen en niet op vakantie gaan) en langdurig verblijven in andere plaatsen, is dat Nederland een heel ander land is dan Amerika, en de wereld een ontzettend gevarieerde diverse gebied is dat ik in mijn hele leven nooit zal kunnen doorgronden en me altijd zal blijven verwonderen.

In de weken na de demonstraties blijf ik nadenken of racisme minder is in Nederland dan in het Amerika waar ik tot 2017 twintig jaar lang in New York werkte. Zelf denk ik dat racisme en discriminatie een wereldwijd probleem is, we doen het allemaal en overal institutioneel, systemisch en individueel, ook ik. Politiek geweld tegen zwarte mensen is wat ik me realiseer nog verschil maakt tussen Amerika en Nederland (andere landen even buiten beschouwing gelaten). Voor de duidelijkheid, er is ook politiegeweld in Nederland maar het is, denk ik, minder maar vooral ook anders. Het is wel super belangrijk om het in deze tijden wel een punt van aandacht te laten zijn en blijven zeker als we het breder trekken, ik denk dan bijvoorbeeld aan hoe wij ons in Nederland verhouden t.o.v. de moslimgemeenschap.

Me verdiepen over, en de dialoog aangaan met alles en iedereen die ik niet ken of waar ik niets over weet en dan, heel belangrijk, associëren met alles wat ik denk te weten is voor mij een sleutel. Vooral die associatie maakt dat er een verandering in mezelf en hoe ik dingen zie en ervaar gebeurt, dat je de hele wereld ineens in een ander daglicht ziet, magie! Ik koester die magische momenten en probeer voortdurend te leren, kennis te vergaren en inzicht te krijgen in wat ik niet ken, of niet snap. Dat houd nooit op en de verandering in hoe ik naar dingen kijk en die ervaar ook niet. Al lopende door de tentoonstelling snap ik niet waar ik naar kijk. Tell me your story? Wat is het verhaal wat hier verteld wordt?

Ik lees de vele alleen maar lovende artikelen over de tentoonstelling waar soms ook de link wordt gelegd met de tentoonstelling Soul of a Nation gemaakt voor TATE die sindsdien in Amerika nog steeds te zien is in verschillende steden en musea. Ik begrijp er nog steeds geen snars van en ook niet met die vergelijking behalve dat in allebei zwarte kunstenaars te zien zijn, dat lijkt me wel erg mager. In de artikelen ontbreekt de kritiek geheel en wordt geen enkele vraag gesteld wordt over waarom deze kunstenaars en deze werken en ik voel me nog ongemakkelijker. In het statement van de tentoonstelling wordt gezegd: “Voor het eerst in Europa: 100 jaar Afrikaans-Amerikaanse kunst in een tentoonstelling over storytelling, het is niet gelogen”. Ik vraag me af is kunst niet altijd storytelling? En, heb ik na het zien van deze tentoonstelling dus de PowerPoint van de kunst en wat ze daarmee vertellen van zwarte kunstenaars in de afgelopen 100 jaar?

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    David Hammons, In the Hood, 1993.

Bij mij roept de tentoonstelling eigenlijk alleen maar vragen op. Waarom alleen twee dimensionaal werk en geen andere media? Waarom alleen figuratief werk? Waarom is alles zo letterlijk? Waarom is er nergens ruimte om op zoek te gaan naar het verhaal je te kunnen verliezen in een werk? Waarom wordt deze keuze niet toegelicht zodat het in ieder geval duidelijk is dat er binnen een breed aanbod een specifieke keuze is gemaakt en waarom? Waarom stellen geen van de critici deze vragen? Heeft niemand hier in Nederland dan kennis van werk van zwarte kunstenaars uit Amerika? Vraagt niemand zich af waarom David Hammons niet te zien is nochtans de kunstenaar van wie het werk “Hoodie” de wereld over ging na de moord op Trayvon Martin? Was dat geen storytelling? Kent geen enkele criticus in Nederland Pyramid Up and down van Mel Edwards dat in 2017/2018 nog te zien was in het Whitney? Over een verhaal gesproken. Waarom zien wij deze kunstenaars niet? Waarom zien we geen conceptueel werk?

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    Melvin Edward, Pyramid Up and Down, 1969/2017.

De historische tentoonstelling stopt niet bij de eeuwwisseling maar gaat door met een onderdeel “Bloom Generatie” waarin bijvoorbeeld werk van Frowhawk Twofeathers aka Umar Rashid een kunstenaar waar ik Perree een aantal jaren terug toen we beiden in Los Angeles waren mee naar toe nam. Ik zie twee werken van hem hangen met als enige toelichting een label met de titels. Maar Rashids werk bestaat ook altijd uit tekst en die ontbreekt hier volledig. Hij vertelt verhalen, verzonnen verhalen waarin hij koloniale geschiedenis herschrijft in een hiphop idioom dat is een integraal en belangrijk onderdeel van zijn werk. Waarom zie ik in deze tentoonstelling maar een half werk? Het Amerika dat ik leerde kennen voelt tekort gedaan.

Er is 1 video in de tentoonstelling van Hank Willis Thomas waarin zwarte mensen hun verhaal doen waar je naar moet luisteren. Je wordt toegesproken, er is in het videowerk geen ruimte voor associatie voor een eigen ervaring die je laat nadenken, die je bijvoorbeeld wel krijgt met het werk van kunstenaars als Arthur Jaffe (SMA), Terrence Nance en Sanford Biggers (Het Hem) of Khalil Josheph (Bonnefanten). Is de kracht van kunst en verhalen vertellen niet juist verbeelding? Geen criticus die daar een vraag over stelt, waar is de verbeelding? Waarom dit soort werk niet te zien is? Heeft geen enkele criticus in Nederland werken zoals deze die zelden in Nederland te getoond worden gezien? Was het ze niet de moeite waard en kunnen ze daarom die vraag niet stellen?

    Arthur Jaffe, love is the message, the message is death.

Ik ben totaal in de war want ik ken Rob en ik weet hij alle kunstenaars die ik hier noem meer dan waardeert, hij is een fan. Ik wil ook de kwaliteit van de werken die we wel zien hier niet ter discussie stellen want ook ik ben fan van veel van de kunstenaars die we hier zien en heb over veel van ze ook geschreven in het afgelopen decennium omdat ik hun werk waardeer en vind dat ze aandacht verdienen. De tentoonstelling moet gezien worden, het is een unieke kans om werken te kunnen zien die hier nergens te zien zijn en vaak niet langer betaalbaar zijn voor onze musea om aan te schaffen, Romare Baerden, Charles White, Betty Saar, Kerry James Marshall, Henry Taylor, enz. Dus “by all means” ga het zien!!!!! Maar ik ben totaal verbijsterd, ik snap er helemaal niets van? Was er geen budget? Waren werken niet beschikbaar? Waarom geen uitleg over wat we wel zien over de gemaakte keuzes, over wat ontbreekt?

Tell me your story @ Kunsthal Kade

    “Past Times,” acrylic and collage on canvas, by Chicago’s Kerry James Marshall (1997).
    (Nathan Keay / MCA Chicago / CTMG)

In alle artikelen en aandacht over deze tentoonstelling, WAAROM doen we in godsnaam alsof wat we hier zien representatief is voor wat zwarte kunstenaars uit Amerika de afgelopen 100 jaar gemaakt hebben? Kent niemand in Nederland dan het veld als het gaat over zwarte kunstenaars in Amerika, is er nog steeds ZERO interesse om iets echt te beschouwen? Is de enige reden dat men hier lovend over schrijft dat men niet beticht wil worden van racisme en men maar meegaat met de hype?

Als je je geen enkele vraag stelt over wat je leest of ziet of ervaart getuigt dit toch nog steeds van volledige desinteresse? En wat zegt die desinteresse, over engagement met zwarte kunstenaars en het hedendaags tijdsbeeld uit Amerika dat zo bepalend is voor grote groepen nieuwe kunstenaars en museumbezoekers wereldwijd, over de kunstwereld in Nederland?

Deelnemende kunstenaars:
Carl van Vechten (1880-1964), Winold Reiss (1886-1953), James van der Zee (1886-1983), Horace Pippin (1888-1946), Palmer Hayden (1890-1973), Augusta Savage (1892-1962), Aaron Douglas (1898-1979), Hale Woodruff (1900-1980), Richmond Barthé (1901-1989), William H. Johnson (1901-1970), Beauford Delaney (1901-1979), Romare Bearden (1911-1988), Elizabeth Catlett (1915-2012), Jacob Lawrence (1917-2000), Charles White (1918-1979), John Biggers (1924-2001), Robert Colescott (1925-2009), Betye Saar (1926), Benny Andrews (1930-2006), Gordon Parks (1912-2006), Wadsworth Jarrell (1929), Faith Ringgold (1930), David Driskell (1931), Bob Thompson (1937-1966), Aminah Robinson (1940-2015), Gerald Williams (1941), Emory Douglas (1943), Carrie Mae Weems (1953), Kerry James Marshall (1955), Todd Gray (1955), Alison Saar (1956), Henry Taylor (1958), Whitfield Lovell (1959), Lyle Ashton Harris (1965), Radcliffe Bailey (1968), Kara Walker (1969), Trenton Doyle Hancock (1974), Hank Willis Thomas (1976), Umar Rashid (1976), Kehinde Wiley (1977), Latoya Ruby Frazier (1982), Paul Mpagi Sepuya (1982), Jordan Casteel (1989), Jonathan Lyndon Chase (1989), Dáreece Walker (1989), Devan Shimoyama (1989), Cameron Welch (1990). Samensteller: Rob Perree.

Via QR codes is er een extra educatieve laag toegevoegd aan de tentoonstelling. Neem een smartphone en als je die hebt oortjes mee om de fragmenten te beluisteren.

Nog te zien tot 30 augustus
Tell Me Your Story
Kunsthal Kade
Eemplein 77, (Eemhuis)
3812 EA, Amersfoort
Telefoon: 033 4225030
info@kunsthalkade.nl

Toegang: ma t/m zo van 10.00 tot 17.00 uur
I.v.m. COVID moeten tickets vooraf online gekocht worden voor een specifieke dag en een tijdslot. Klik hier. Als je reserveren niet prettig vindt kan dat, ik heb hier net als bij Unfair en Rijksmuseum gemerkt dat dit last minute kan. het is niet uitverkocht.

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

4 Comments

  1. @ Sasha: Vondt de video van Arthus Jafa Apex eerlijk gezegd een beetje makkelijk, alsof ik door een mapje met gevonden internetfoto’s ging met andermans muziek op. En dat tegelijkertijd in de kunsthal en in het stedelijk (In het stedelijk beter te aanschouwen want in de kunsthal stond de muziek van Robert Hood wel erg luid).
    De 2 doeken van Henry Taylor in de Kade waren mijn persoonlijk favoriet

  2. Beste Sasha, door de aandacht van de tentoonstelling van het werk van Karen Walker was ik even op zoek naar info. Ik kwam toen jouw bespreking tegen van tell m my story. En ik ben erg benieuwd of de vragen die je inhet stuk stelt zijn beantwoord? Heb je er nog over gesproken met de curator? Of anderen? Ik kon er niet helemaal uithalen of je het nou “goed vond of niet, of wat je er wel/niet goed aan vond..bvd voor je reactie mvg Erica Stedenburg

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*