Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher - Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Wie onder de lezers groeide er niet op met de werken van Escher (Leeuwarden 1898 – Hilversum 1972). Ik kan me nauwelijks voorstellen dat er mensen (van mijn generatie en daarboven) bestaan die zijn werk, dat onze verwondering en verbeelding aansprak, niet kennen

Escher - Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher - Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher maakte in het begin van zijn carrière landschappen geïnspireerd door Italië waar hij elf jaar woonde. Maar de werken waar hij bekend mee werd kwamen na een reis naar Spanje waar hij de Alhambra in Granada bezocht. Hij werd daar geïnspireerd door de islamitische architectuur, een fascinatie die rest van zijn leven zijn werk zal beïnvloeden. De bouw van Alhambra begon in 1238 door Mohammed I Ibn al-Ahmar, de eerste Nasrid-emir en stichter van het emiraat Granada in de staat Al-Andalus. Het is een van de beroemdste monumenten van de islamitische architectuur en een van de best bewaarde paleizen van de historische islamitische wereld. Later bezocht hij ook de Mezquita (moskee) van Cordoba (eeuwen na de bouw van de moskee, weer bij een wisseling van heersers en daarbij horende religie in de regio, werd in het midden van het complex de kathedraal gebouwd).

Geïnspireerd door de patronen gebruikt in de islamitische architectuur en de geometrische met doorlopende en elkaar grijpende (meetkundige) patronen van de mozaïeken op de muren en vloeren ging Escher meer en meer experimenteren met vlakvulling. Dit kennen we allemaal van Metamorfose I (1937) en Metamorfose II (1939-1940), die in de jaren zestig samengevoegd Metamorfose III werden en nu op Schiphol hangt. In zijn praktijk bleef Escher zijn verwondering de vrije loopt laten en experimenteerde met de grenzen van architectuur, perspectief, optische illusies, onmogelijke ruimtes, constructies en objecten zoals in onder andere bekende werken als Relativiteit (1953) en Klimmen en Dalen (1960).

In deze tentoonstelling loop je op een speelse manier door werken van het duo Gijs Van Vaerenberg (beide Leuven, 1983) waarin de werken van Escher gepresenteerd worden. Dat de tentoonstelling gecombineerd is met het hedendaags werk van het duo Gijs van Vaerenberg, op het snijvlak van kunst en architectuur, maakt dat er ook iets ‘nieuws’ en Escher in een voor publiek anno 2023 aansprekende presentatie te zien is. Wanden vol kleine werken in zwart wit zouden anders wel eens als een heel saaie traditionele tentoonstelling ervaren worden. We leven in een land waar we tegenwoordig worden gebombardeerd door informatie, prikkels, een geweld aan games, films, VR/AR, hologrammen, AI, enzovoort, die vaak onmogelijkheden en fantasieën tot een ‘werkelijkheid’ maken. Het werk van Escher is super knap en uniek, maar blijkbaar hebben we als publiek steeds meer nodig om aangesproken te worden, om iets onze aandacht te geven. Het blijft toch knagen: Heeft Eschers werk op zichzelf, ook door de vercommercialisering, aan initiële betovering verloren? Heeft de mensheid anno 2023 minder vermogen zich te verwonderen, en minder verbeeldingskracht dan voorheen? Of geloven we als kunstgemeenschap niet langer in de kracht van een kunstwerk op zichzelf en/of de verbeeldingskracht van bezoekers?

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere wereld @ Kunstmuseum, Den Haag

Escher – Andere Wereld
nog te zien t/m 10 september 2023
Kunstmuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41
2517 HV, Den Haag
https://www.kunstmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/escher-andere-wereld

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

4 Comments

  1. Ben zelf absoluut ook geen voorstander van die hedendaagse zinloze opsmuk van tentoonstellingen. Hier bij Escher was ik echter zeer aangenaam verrast en denk dat de toevoegingen voor beiden en de bezoeker (op de achterste grote zaal na) positief en prikkelend uitwerkt.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*