We zijn in Toronto voor het Female Eye Film Festival. Op het programma staat ‘KRAAK; op een broze vensterbank, een vogel of de vanzelfsprekendheid’, een film van 40 minuten waarin geluid in een lege ruimte de hoofdrol heeft. De film is een samenwerking van Topp & Dubio met Petra van der Schoot die naast scenario en regie ook een performatieve hoofdrol in de film voor haar rekening neemt. De film maakte onderdeel uit van het Topp & Dubio tentoonstellingsproject ‘Remodeling Heterotopia’ dat vorig jaar in Den Haag plaatsvond. Op de 23e editie van het Female Eye Festival zijn zij welkom als Producers en Directors of Photography (DOP).
(een bericht van Frits Dijcks)
Female Eye Film Festival bestaat naast een uitgebreid gecureerd programma van films (features, shorts, documentaires) uit een fototentoonstelling, script reading sessies, film pitches en andere meetings waarin scenaristen, producers, acteurs en andere filmmakers elkaar ontmoeten. Na zes dagen vertoningen in TIFF Lightbox eindigt het programma met een prijsuitreiking waarin KRAAK een eervolle vermelding krijgt in de categorie Experimentele Film (de oorkonde wordt nog nagezonden). Festivaldirecteur, filmmaker en actrice Leslie-Ann Coles doet een dappere poging de gehele Nederlandstalige titel van de film uit te spreken in haar speech, met thumbs-up instemming van de Haagse delegatie.
De script reading sessies die worden gehouden bij The Women’s Art Association of Canada zijn inhoudelijk en daardoor bijzonder interessant. Na een reading-sessie door acteurs wordt het script becommentarieerd door een groep scenarioschrijvers, producers en andere specialisten waaronder een punch-up artist. Bij navraag blijkt dit een scenarioschrijver te zijn die tot taak heeft komische scenes nog grappiger te maken. Ook uit de commentaren van de experts blijkt dat er vanuit een Hollywood perspectief naar feature films wordt gekeken. Timing, producability en emotionele verbondenheid met de kijker zijn belangrijker dan authenticiteit, vervreemding en eigenzinnigheid.
Tussen de FeFF sessies door struinen we Toronto af op zoek naar actuele plekken voor hedendaagse kunst. Relatief veel locaties hebben deze week geen programma omdat er een tentoonstellingswissel is of omdat organisaties alleen op projectbasis open zijn. Ook bereiden galeries zich voor op Art Toronto dat volgende week (nu dus) plaatsvindt.
Na enkele dichte deuren bij The Power Plant, Mercer Union en goodwatergallery kiezen we voor meer zekerheid bij 401 Richmond, dat al sinds 1994 bestaat en meer dan 140 artist-run spaces, galeries en studios huisvest in een voormalige lithografiefabriek, op loopafstand van de TIFF Lightbox bioscoop, dat deze week als onze thuisbasis fungeert.
De fabriek is opgekocht door architect Margareth Zeidler en het heeft diverse opknapbeurten ondergaan om uit te groeien tot een belangrijke hub in de kunstscene van Toronto. Ondanks de overspannen onroerend goed markt in deze dure snelgroeiende wereldstad, kunnen kunstenaars en curatoren hier nog met een relatief lage huur produceren en presenteren midden in het centrum. We bezoeken de presentatieruimtes in het gebouw waar de vloeren nog fijn kraken als vanouds.
Ziekte, pijn, hospitalisatie en overleven op nogal letterlijke wijze in beeld gebracht door Sinara Rozo-Perdomo in video, foto, medicijnverpakkingen en hun stickers bij A Space Gallery.
Bij Red Head Gallery toont Amada Estabillo cyanotypes en borduurwerk op papier en textiel met de momenteel gebruikelijke link naar haar oorspronkelijke Filipijnse afkomst.
Critical Distance Centre for Curators (CDCC) onderzoekt alternatieve tentoonstellingsvormen waarin veel ruimte is voor discussie en interactie. We raken dus al snel in gesprek met curator Shani K Parsons die het initiatief 10 jaar geleden ook heeft opgezet. Onderdeel van de tentoonstelling is een tafel waarin bezoekers zelf een compositie maken met de beschilderde panelen van kunstenaar John Climenhage. Ook deze worden door de curator gedocumenteerd.
Tangled Art + Disability specialiseert zich geheel op kunstenaars met een beperking en toont nu 30 jaar werk van cultureel activist en queer ‘hot bitch’ Lakshmi Piepzna-Samarasinha.
YYZ Artists’ Outlet stond ook op ons lijstje maar is vandaag helaas gesloten.
Fraaie gedetailleerde kijkdoosinstallatie, video en fotowerken van Soft Turns (Wojciech Olejnik / Sarah Jane Gorlitz) bij Gallery 44. Het collectief richt haar aandacht op artificiële omgevingen zoals datacenters die nu overal buiten onze aandacht worden neergezet. Bezoekers mogen water in de installatie sproeien om de mosvorming op de vloer van de hal te bevorderen.
Art Metropole bezoeken we de morgen na de opening van de nieuwe tentoonstelling ‘Seen Through Red’ van Jordan King die een kijkje geeft in haar archief van foto’s, persartikelen en andere vluchtige materialen. Art Metropole is echter in de eerste plaats een boekhandel en uitgeverij met een mooie collectie kunstenaarspublicaties. In 1974 opgericht door het bekende collectief General Idea en het is daarmee de oudste artist-run boekwinkel in de wereld.
Bij Art Metropole neusden we al in de boeken over Kelly Mark, een conceptuele kunstenaar van onze leeftijd die helaas eerder dit jaar overleed en deze maand wordt geëerd met tentoonstellingen op 8 locaties in Toronto. De volgende dag bezoeken we Olga Korper Gallery die haar vertegenwoordigt en die een mooie overzichtstentoonstelling heeft samengesteld met sleutelwerken uit haar heerlijk eigenwijze oeuvre.
Kelly houdt niet van werken en benaderd dientengevolge haar dagelijks leven op artistieke wijze. Zo gebruikt zij een prikklok om de tijd die zij in haar werkruimte besteed te markeren. In een oogopslag krijgen we inzicht in haar werkritme van de afgelopen 10 jaar. Ze jat messen uit de bestekladen van vriend en vijand om een wandwerk van te maken en heeft conversaties met zichzelf. over alles en niets terwijl ze patience speelt. Niet alleen maakte ze geweldig goed werk dat doordacht wordt uitgevoerd, maar we begrijpen van de galeriehouder Shelli Cassidy-Mcintosh dat ze een groot voorbeeld was voor jonge kunstenaars in Canada. Ook de fraaie galerieruimte mag er wezen, overigens.
Op hetzelfde terrein vinden we ook Christopher Cutts Gallery dat het naar onze smaak meer moet hebben van een imposante surround sound geluidsinstallatie die onderdeel is van het interieur en het waarschijnlijk goed doet tijdens de openingsfeestjes.
Bij Clint Roenisch Gallery een serie nachtschilderijtjes van John Sasaki in licht-absorberende ‘Black 4.0’ lijstjes die mogelijk nog belangrijker zijn dat de inhoud, maar het geheel er ook weer heel goedkoop uit laten zien. Ook het fluorescerende licht in de galerie is gedimd om de nachtelijke sfeer van ‘Making Do With The Photons That Linger After The Sun Has Set’ kracht bij te zetten.
Bij Daniel Faria Gallery staan de kisten voor Art Toronto al klaar tussen de planten bij de entree. In de galerie hangen bedankbanieren van Jane Clark voor zwarte rolmodellen zoals Rosa Parks, Nina Simone, James Baldwin en Billie Holiday die op eigen kracht een niet te negeren stem vonden in een maatschappij waarin zij nauwelijks welkom waren. Erg jammer dat de kunstenaar in 2025 deze rolmodellen nodig heeft om zichzelf te manifesteren.
Ook bij artist-run Gallery TPW veel aandacht voor afkomst, belonging en post-kolonialisme. Landschap, lichaam en huid bij de sferische groepstentoonstelling ‘Between grain, dune, salt, and sky’.
Na een lange sluiting voor de opbouw van een grote tentoonstelling van Jeff Wall leek het Museum of Contemporary Art Toronto helaas niet mogelijk voor een bezoek. Maar gelukkig hebben we kaartjes gescoord voor het openingsfeestje dat plaatsvindt op de avond voor onze vertrek uit Toronto. Dus op naar MOCA, dat een beetje op z’n Rotterdams is gehuisvest in een pakhuis langs het spoor.
Binnen doet het een beetje denken aan Tate Liverpool, maar MOCA beslaat slechts de onderste drie verdiepingen van het ondiepe gebouw. Dus alle muren van MOCA zijn voor Jeff Wall die zichzelf schuil houdt in een apart kamertje waar hij nog catalogi signeert. Af en toe knikt hij instemmend naar een fan die vanachter het glas naar hem zwaait voor een foto.
We zijn relatief snel door de 50 grote fotowerken die in de tentoonstelling hangen en voegen ons weer bij de kakelende menigte op de begane grond. De akoestiek is er niet fijn en 11 dollar voor een glaasje wijn of bier ook niet. Wij vermaken ons in het industriële trappenhuis waar de Amsterdamse DJ Sandrien te horen is. Hij heeft het geluidswerk ‘I Really Should’ van Kelly Mark over zijn eigen technotrack gegooid. We lezen hier dat het in 2010 in Europa een hit is geweest.
En deze (ook Rotterdamse) dame van Tomas J Price komen we ondertussen ook overal tegen. Hier voor de Frank Gehry facade van de Art Gallery of Ontario.
We zullen maar weer eens op huis aangaan.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
Toronto links:
• Female Eye Film Festival (FeFF) | www.thefemaleeyefilmfestival.com
• 401 Richmond | 401 Richmond St W | www.401richmond.com• A Space Gallery | www.aspacegallery.org
• Red Head Gallery | www.redheadgallery.org
• Critical Distance Centre for Curators (CDCC) | www.criticaldistance.ca
• Tangled Art + Disability | www.tangledarts.org
• Gallery 44 | www.gallery44.org
• YYZ Artists’ Outlet | www.yyzartistsoutlet.org
• Art Metropole | 896 College St | www.artmetropole.com
• Olga Korper Gallery | 17 Morrow Avenuewww.| www.olgakorpergallery.com
• Christopher Cutts Gallery | 21 Morrow Ave | www.cuttsgallery.com
• Clint Roenisch Gallery | 90 St Helens Ave | www.clintroenisch.com
• Daniel Faria Gallery | 188 St Helens Ave | www.danielfariagallery.com
• Gallery TPW | 170 St Helens Ave | www.gallerytpw.ca
• MOCA Toronto | 158 Sterling Rd. | www.moca.ca
• Art Gallery of Ontario | 317 Dundas St W | www.ago.ca
De reis naar Toronto werd mede mogelijk gemaakt door Stroom Den Haag.
hey leuke trip, lekker bezig! :)