Er is in Florence, de stad van de Renaissance, sinds 2007 één* instituut voor hedendaagse beeldende kunst. Het heet CCCS en er is tot 17 januari een tentoonstelling over de maakbaarheid van de realiteit.
http://www.strozzina.org/manipulatingreality/index.php
Het instituut is onderdeel van het Palazzo Strozzi, waar tijdelijke tentoonstellingen worden georganiseerd. Boven in het prachtige klassieke gebouw zijn de grote klassiek tot modernisme tentoonstellingen te vinden, beneden in de kelder is het hedendaagse verborgen.
De tentoonstelling ‘Realta Manipolate’ beneden staat ook niet helemaal op zichzelf, maar is thematisch verbonden aan de bovengrondse tentoonstelling genaamd ‘Inganni ad Arte/Art and Illusions’.
De insteek boven is een licht educatieve tentoonstelling over optische illusies in de kunsten vanaf de 17e eeuw. Veel trompe l’œil en trucages binnen het mentale raam van de schilderijlijst.
Bij binnenkomst is er het schilderij van Pere Borrel del Caso, dat als publiciteitsbeeld door de hele stad hangt met daarnaast een beeld van Duane Hanson. De nietsvermoedende bezoekers worden al direct voor de gek gehouden als ze niet doorhebben dat het beeld ‘Dame met buggy’ geen andere bezoeker is. (Hoewel de ‘niet binnen dit vlak begeven’ streepjes op de vloer best wel een hoop verklappen)
Bij veel werken neemt de trucage de boel over en verdringt het effectbejag de picturale waarde van de getoonde werken.
Het publiek voor de gek houden wordt dan belangrijker dan een goed schilderij. Opvallend zijn ook de 20e eeuwse toevoegingen aan het 18 eeuwse genre van de trompe l’œil. De hedendaagse versies zijn vaak nog realistischer dan hun voorgangers van 200 jaar ervoor, maar voegen verder niets toe aan het genre.
Ondanks een aantal prachtige werken binnen het gegeven van de optische illusie blijft de tentoonstelling vaak hangen in het truukje en slaat de verveling al snel toe.
Voor de jeugdige bezoeker is er een educatieve toevoeging met een hoop doe het zelf opstellingen, die dan wel weer leuk zijn (ondanks dat de Martin Ames kamer net iets te klein is voor een echt goede werking).
Dus maar snel de kelder van het CCCS in voor het echte werk. Van o.a. Thomas Demand die wel weet hoe je vakkundig meerwaarde creëert door wat realiteitsmanipulatie.
Er zijn twee kunstenaars die die stap niet weten te maken. Olivo Barbieri doet het tilt shift truukje. Hij is helaas niet de enige kunstenaar die de ‘hoe maak ik een tilt shift film’ handleiding heeft gevonden. Leuk in een videoclip dat wel.
Elena Dorfman heeft net als een reeks andere kunstenaars de hyperrealistische japanse sexdoll gevonden en zoekt het in het platgetreden pad van de artificiële sociale verhouding tussen mens en pop.
Verder in de tentoonstelling, niets dan fijns. Van de zelf samengestelde architectonische werkelijkheid van Beate Gütschow..
tot een simpel prachtwerk van Andreas Gursky en..
de ensceneringen van Gregory Crewdson. Een tijdje geleden overigens nog met flinke show in het Haagse Fotomuseum.
Hoewel het manipulatie van de werkelijkheid nogal gevarieerd wordt aangesneden..
.. is het een fijne selectie kunstenaars. Bij Saskia Olde Wolders wordt elke vorm van realiteit overhoop gegooid. Niet alleen in het medium worden verschillende realiteiten voorgeschoteld, ook in de narratief van de film worden echt en onecht flink door elkaar gehaald.
Bij Arnoud Mik, de andere Nederlander in het gezelschap, is echt gewoon echt. Waar hij normaliter gebeurtenissen in scène zet heeft hij nu een installatie geproduceerd op basis van documentair beeld. Hij combineert beelden van de oorlog in voormalig Joegoslavië. Het zijn de ongebruikte restbeelden van journalisten die geen specifieke aanslagen of gevechten laten zien, maar juist de gewone wereld van een stad in oorlog. Een familie die met weemoed hun vernietigde auto bekijken, mensen die boodschappen doen terwijl militairen op zoek zijn naar scherpschutters. Het zijn de beelden achter de schermen van het acht uur journaal.
Een beetje in het verlengde ervan ligt het werk van Adam Bloomberg en Oliver Chanarin. Zij gingen als embedded journalists mee met het Britse leger in Irak. Ze besloten de militairen die zij tot hun beschikking hadden in te zetten voor het transport van een flinke doos met daarin een enorm vel fotopapier. Dat vel werd met specifieke tussentijden belicht door de Iraakse zon. De video van de operatie is één helft van het project..
.. het vel zelf is de andere.
De vloeropppervlakken van Andreas Gefeller zijn gemaakt door veel loodrecht van boven gemaakte foto’s aan elkaar te plakken. Een methode die vergelijkbaar is met die van Osang Gwon die de slapende motorrijder in het openingsbeeld van dit report gemaakt heeft, met dien verschil dat Gwon een driedimensionaal object reconstrueert en Gefeller een plat vlak.
Er is nog een hoop meer. Foto’s van Cody Trepte die niet te zien zijn, maar waarvan de binairy code in gepresenteerde boeken staat..
.. en foto’s van Moirra Riccidie die wel te zien zijn, maar die niet echt zijn omdat ze zich in de foto’s van haar overleden moeder gephotoshopped heeft. De ene keer overigens overtuigender dan de andere. Bovenstaand één van de meer overtuigende.
De foto’s van Rosemary Laing laten zich niet goed reproduceren op 360 pixels breedte. U moet me er maar in vertrouwen dat na een tweede blik het intrigerende foto’s blijken van een bloemenvloerkleed gelegd in een bloemrijk bos.
De vrolijk noot in de tentoonstelling is van Robin Hewlett & Ben Kinsley, die het wereldbeeld van Google streetview wat bijsturen door speciale events te organiseren rond de route van de auto die de opnamen maakt voor Google.
Er waren nauwelijks bezoekers in het CCCS en ook de suppoosten was het ontgaan dat het filter van de projector wel eens vervangen mocht worden. Gelukkig zijn de fleurige achterbuurten ook te vinden in op hun site: http://www.streetwithaview.com.
Het googlegeweld trekt vrij snel de aandacht weg bij de kleine foto’s van Melane Wiora die in dezelfde ruimte hangen. Ze kiest niet echt een wereldschokkende aanpak door foto’s te maken van de reflectie van iemands oog, maar het levert prachtige intieme werkjes op.
Het zijn de kleinste hoogtepuntjes in een show vol zeer verschillende hoogtepunten. Het geheel leest als een soort van sampler van kunstenaars die met de werkelijkheid knoeien zonder dat er binnen de tentoonstelling een echt geheel ontstaat. Maar het is wel een hele fijne sampler.
Nog tot 17 januari te zien, dus u kunt nog makkelijk goedkope tickets boeken.
*) meer in ieder geval niet gevonden. EX3 opent de deuren op 29 oktober, dat wel..
Leave a Reply