Denemarken Deel 1: de instellingen

Op uitnodiging van de Danish Art Foundation (het Deense Mondriaan fonds) ging ik deze maand voor het eerst naar Denemarken.

Ik begin bij het Karen Blixen Museum. Baronesse Karen Blixen-Finecke Dinesen is in Hollywood op het celluloid vastgelegd als de op Robert Redford verliefde Meryl Streep in de speelfilm Out of Afrika. De oom van Blixen kocht begin 20e eeuw enorme lappen grond van de Britten in Afrika. Nicht Karen en haar Zweedse echtgenoot Bror Blixen-Finecke werden naar Kenia gestuurd om daar een koffie plantage op te zetten, exploiteren en beheren. De afgelopen jaren werkt het Museum aan een verandering in perspectief op de Deense koloniale geschiedenis, waar Karen Blixen een intrinsiek onderdeel van was, passend in de hedendaagse context. Zo initieerde het museum het Deens/Keniaans project NotaboutKarenBlixen waarin kunstenaars reflecteerden op de nalatenschap van Karen Blixen, de hedendaagse invloed hiervan en Bridge Art and Text (BAT). Een symposium en publicatie (komt in 2016 uit) over de rol van kunst in een globaliserende samenleving waarin ook Nederlandse kunstenaars Patricia Kaersenhout, Charl Landvreugd en curator Nancy Hoffmann participeerden.

Karen Blixen Museum Rungsted Strandvej 111, 2960 Rungsted Kyst, Denemarken (met OV een half uur vanuit Kopenhagen).

De volgende stop: het Lousiana Museum of Modern Art. Het lijkt op het eerste gezicht niet zo groot maar dat is bedrieglijk. Verschillende kleine gebouwen zijn verbonden met ondergrondse ruimtes en zo ben je 4 uur kunst kijken later blij bent dat je het café gevonden hebt om een broodje te eten. Doe dat dan op het buiten terras wat een schitterend uitzicht biedt op de ongelooflijke collectie buiten sculpturen van onder andere Calder, het ligt prachtig aan het water waar aan de horizon Zweden te zien is als het helder is.

De hoofd tentoonstelling is Eye Attack: Op-Art en Kinic Art, 1950 – 1970 nog te zien tot 5 juni. Kunst of decoratieve wiskunde? Mijn fascinatie heeft het in ieder geval wel, de tentoonstelling heeft meer dan 100 werken dus neem je tijd. Als je niet naar Denemarken gaat en toch meer wil weten over Op-Art en Kinic Art is er de documentaire van Brian de Palma de Responsive Eye (1965, 25 min.).

Het museum is de koers aan het omgooien van een museum met een lokale focus op Europese kunst naar een museum met een brede internationale wereldvisie. Die koerswijziging was inderdaad duidelijk te zien in Illumination de tentoonstelling van nieuwe acquisities waarin werken van kunstenaars als Pascale Marthine Tayou, Julie Mehretu, Mark Bradford en Shilpa Gupta (vanaf juni te zien bij Park Sonsbeek).

Mocht je deze zomer in Denemarken zijn dan is Louise Bourgeois te zien (zie artikel Trendbeheer 13 april 2015).

Louisiana Museum of Modern Art, Gl Strandvej 13, 3050 Humlebæk (met OV ca. 45 minuten vanuit Kopenhagen).

Een waanzinnige spectaculaire tentoonstellingsruimte is Cisterne het oude ondergrondse drinkwater reservoir van Kopenhagen. Ik zag er de Deense kunstenaar Eva Koch met That Dream of Peace, een actuele tentoonstelling met als uitgangspunt het idee van overleving en het geloof dat ondanks oorlogen, destructie en terrorisme wereldwijd er altijd leven en groei zal zijn. Ondanks bombardementen zullen kinderen altijd spelen, bloemen blijven groeien op slagvelden en duiven blijven vliegen tussen symbool en realiteit, tussen oorlog en vrede.

Cisterne, Søndermarken2000 Frederiksberg, Kopenhagen.

In die lijn zag ik ook Who, What, Where, Why door CAMP (Center for Art on Migration Politics) in het Trampoline House, een plek voor vluchtelingen en asielzoekers. De tentoonstellingen van CAMP worden in verschillende locaties georganiseerd. Het thema van alle tentoonstelling is migratie en verplaatsing en de deelnemers zijn een combinatie van bekende internationale kunstenaars en ook minder bekende kunstenaars met een achtergrond als vluchteling of migrant. Het doel is om via kunst meer begrip te creëren en nieuwe visies te ontwikkelen voor een meer inclusiev en billijk migratie-, vluchtelingen- en asielbeleid.

Nikolaj Bendix Skyum Larsen

Het gaat te ver om alle plekken uitvoerig te beschrijven waar ik ben geweest in Kopenhagen maar internationale presentatie plekken die zeker noemenswaardig zijn: Kunsthal Charlottenborg die op het moment van mijn bezoek een nieuwe tentoonstelling aan het installeren waren, die ze al 150 jaar organiseren. Ze laten dan internationale kunstenaars zien waar je je als kunstenaar voor kan aanmelden, de plek is echt prachtig, groot, hoog, goed gefaciliteerd, kunstenaars lezers: zeker even checken als mogelijke presentatieplek! Overgaden waar zowel internationale curators en kunstenaars een aanvraag kunnen doen, Nikolai Kunsthal en het Fotografisk Center.

Yi Yi – Ai Weiwei (2015)

Aarhus is de tweede stad van Denemarken met onder andere het Aros Kunstmuseum waar ik A New Dynasty created in China zag een breed gevarieerd overzicht van werk uit China van 24 vooraanstaande hedendaagse kunstenaars. Werken van o.a. Xu Bing (ook op de afgelopen Biennale van Venetië) en Ai Weiwei waarmee het museum de wereldpers haalde toen hij gedurende de tentoonstelling alsnog zijn werk terugtrok als direct gevolg van de wijziging in het Deense asielzoeker beleid waar Denemarken de eigendommen van de asielzoekers die binnenkomen in beslag neemt.

Aros, Aros Alle 2, 8000 Aarhus C.

Een actieve interessante plek in Aarhus voor kunstenaars is Galleri Image. De galerie werd opgericht in 1977 en maakte furore met tentoonstellingen van kunstenaars als Diana Arbus als de Deense presentatie plek voor fotowerk wat in die tijd niet als kunst gezien werd. Tegenwoordig reizen veel van de gemaakte tentoonstellingen buiten Aarhus en zelfs buiten Denemarken. De galerie heeft een aantal residenties per jaar voor kunstenaars die ter plekke (deels) nieuw werk maken voor een tentoonstelling vaak met een publicatie. Ik was aanwezig bij het publicatie feestje van “The Image Collection – Photographic Art Works” waarin ook werk te zien is van de Nederlandse kunstenaars Antonio Jose Guzman, Ton van Beers, Quinsy Gario en Bernou Schram.

Galleri Image, Vesterkade 29, Aarhus.

Godsbanen Aarhus

Net als overal doen ze in Denemarken ook aan broedplaatsen en als ze het dan doen dan doen ze het daar niet alleen goed maar beter! Was ik maar kunstenaar verzuchtte ik in mezelf.

Zo heeft Aarhus Godsbanen een oud treinstation verbouwd tot cultureel walhalla. Werkplaatsen voor metaal, hout, zeefdrukken, film, fotografie, textiel, grafische vormgeving, keramiek, lasercutter, ateliers, woonstudio’s voor bezoekende kunstenaars, café restaurant (lekker!) een auditorium, gefaciliteerd theater, dansstudio en tentoonstellingsruimte… need I say more?

Godbanens houtwerkplaats

Godsbanens Åbne Værksteder, Skovgaardsgade 3, 8000 Aarhus (ruim 3 uur met de trein vanuit Kopenhagen).

Kan het nog beter denk je? Ja, dat kan, in Kopenhagen is er Danish Art Workshops (Statens Vaerksteder for Kunst). Ze hebben 10 studio’s variërend van 16 tot 140 m2 en werkplaatsen voor houtbewerking &CNC, metaal, textiel, zeefdruk, weven, fotografie, IT & 3D, klei/keramiek en restauratie. Er is een sculptuur binnenplaats en er zijn residenties voor lokale en (inter)nationale kunstenaars. Terwijl ik dit schrijf ben ik heel diep aan het nadenken of ik toch niet ergens een heel diep verborgen artistiek talent heb…

SVK metaalwerkplaats

SVK Sculptuur Binnenplaats

SVK, Gammel Dokpakhus, Strandgade 27B Kopenhagen.

Voor de kunstenaars onder de lezers: Je kunt een internationale residentie aanvragen bij beide plekken. Zou het zeker doen! De komende deadline bij SVK voor kunstenaars en ontwerpers in Kopenhagen is 2 mei 2016. Transartists.org/air/danish-art-workshops