This way Brouwn @ Biënnale van Venetië – een kanttekening

Dat mensen tot inzicht komen en daar blijk van geven is een groot goed. Waar ik niet van houd is rondmoffelarij eens tot een ander inzicht gekomen. Benno Tempel wint de Biennale met Kensmil, Jungerman en Brouwn. Geheel volgens verwachting, het voegt zich genadeloos in in de staatskunstige tijdsgeest. Vandaag komt in een persbericht het fysiek terugtrekken van Brouwn naar buiten. Omdat zulks niet helemaal past in de geest van zijn werk. Zoiets.

Ik vind het lastig dat het persbericht in de mail en de uitingen naar buiten niet synchroon lopen. Waar in het verzonden persbericht duidelijk onderstaand staat, zoals ik uit arremoede maar in een comment plaatste:

“Omdat zowel het Mondriaan Fonds als opdrachtgever van het Nederlands paviljoen, als de jury, de curator en de kunstenaars constateerden dat reacties op die bekendmaking geen recht doen aan de nalatenschap van stanley brouwn, is na gesprekken met onder anderen de weduwe van stanley brouwn door curator en kunstenaars besloten dat zijn werk niet fysiek op de tentoonstelling aanwezig zal zijn.”

Online staat dat niet.

Sterker nog, online muteert van alles bij de Mondriaans. En zulks muteert niet van zich eigen. Wat is er aan de hand? (Hint: overtreding spelregels en ze komen er wat laat achter en dat geeft allemaal niet maar wel als je de hoeder van de staatskunst bent en als zodanig een bescheiden steekje laat vallen.)

Een paar opmerkingen:

Stanley Brouwn had in 1982 een solo-presentatie op de Biennale van Venetie. Dat lijkt in strijd met de reglementen van het Mondriaan Fonds om als plan in behandeling genomen te mogen worden. Ik weet niet zeker of er 35 jaar geleden technisch gezien sprake was van landenpaviljoens waar solo’s plaats konden vinden. Maar Brouwn’s werk werd in 1982 tijdens de Biennale getoond in het Rietveldpaviljoen, onder auspicien van het Bureau Beeldende Kunst Buitenland.

Birgit Donker verwoordt het zo in haar blog van 15 mei jl.: “…… die behalve een plek voor nieuw werk van de twee kunstenaars ook een eerbetoon is aan de vorig jaar overleden stanley brouwn. De laatste had in 1982 een solo in Venetië.”

Dat blog staat net zoals het persbericht sinds vandaag in gewijzigde vorm op de website van het Mondriaanfonds; bij het persbericht wordt inmiddels gerept van 25 mei, bij Birgit’s blog staat nog steeds 15 mei. Het oude persbericht is overigens nog wel te vinden op een aantal websites die integraal de tekst over hebben genomen, zoals op de website van MetropolisM, king of knip en plak. Daaruit blijkt duidelijk dat het hele plan om brouwn draaide ( 3e alinea: “Centraal in de tentoonstelling staat een aantal conceptuele werken van de onlangs overleden kunstenaar Stanley Brouwn”.)

Sla de webpagina “Open inschrijving Nederlandse inzending / Procedure benoeming Nederlandse inzending Biënnale van Venetië” er nog eens op na . Onder het derde kopje (“Waaraan moet het concept / plan voldoen?”) is het vierde criterium uitermate interessant:

    * De kunstenaar mag geen solo hebben gehad op de Biënnale van Venetië.

Het plan van Benno Tempel met brouwn, Jungerman en Kensmil lijkt dus helemaal niet aan de criteria te voldoen om in behandeling genomen te mogen worden door de jury en had dus waarschijnlijk volgens het reglement van het MF nooit op de shortlist mogen belanden.

Damn, Birgit, juryvoorzitter: ben jij niet op de hoogte van het reglement dat is opgesteld door de organisatie waar je directeur van bent?

About Jeroen Bosch 4740 Articles
Smaakmakend sinds jaar en dag: onafhankelijk kunstenaar, tentoonstellingmaker, trendbeheerder en oprichter art agent orange, artist run art agency. Eigen werk onder jeroenbosch.com Meer info zie trendbeheer.com/jeroen-bosch

15 Comments

  1. Deze kwestie doet me denken aan zo’n detective als ‘Murder on the Orient Express’. Als ik het me goed herinner hadden alle verdachten samen de moord gepleegd. De detective Poirot die het complot ontrafelt stelt de verdachten voor de keuze of hij aan de politiek de simpele of de complexe uitleg geeft. Men kiest voor de simpele uitleg die de verdachten buiten schot laat. Dat gaat buiten de schuldvraag om

    Nu zijn we toeschouwers van het drama ‘Murder on the Brouwn Express’. We weten niet wat we zien. Alle verdachten hebben steekjes laten vallen. En al die steekjes samen tellen op tot een blunder van de eerste orde. Zowel de jury die tot de keuze van stanley brouwn kwam, curator Benno Tempel die het projectplan ontwikkelde als het begeleidende en faciliterende Mondriaan Fonds hebben samen deze artistieke moord gepleegd.

    Maar van hem die met zijn werk niet gefotografeerd wilde worden en afstand nam van het kunstwereldje moesten Benno Tempel en de juryleden voor de Nederlandse inzending in 2019 toch geweten hebben dat zo iemand niet zomaar geannexeerd kan worden? Ook nog eens met de kennis van de spreekwoordelijk kritische weduwe en bewaakster van het oeuvre en de nalatenschap op de achtergrond. Type weduwe Simon Vestdijk of Constant Nieuwenhuys. Dit is een blunder die de vraag oproept of Tempel, Donker en de juryleden in hun slonzige onachtzaamheid eigenlijk beseffen waarmee ze bezig zijn. Dit soort tussenpersonen en ‘kunstprofessionals’ promoveren zichzelf op deze manier tot de grootste vijanden van kunst. Want ze beschadigen de kunstsector van binnenuit. Dat is erger dan Zijlstra.

    Hoe loopt het drama ‘Murder on the Brown Express’ af? Kiezen de betrokkenen ervoor om de simpele of de complexe uitleg naar buiten te brengen? Want de publieke opinie eist hoe dan ook een verklaring. Jeroen geeft het al aan wat het zal worden. Het wordt de simpele uitleg. Stel je voor als uitkomt dat de betrokken kunstprofessionals in dit project in commissie hebben gefaald. Dat beschadigt hun aanzien in de kunstwereld waar ze nog jaren tot hun pensioen in moeten functioneren. Simpel.

  2. Zeer juist. Alle betrokkenen, inclusief de jury, tonen zich van hun meest incompetente kant.
    Klopt het dat de vrouw van Brouwn pas kort voor de bekendmaking op de hoogte is gebracht, zoals de Volkskrant meldt? Is dat hoe curatoren tegenwoordig te werk gaan?

  3. In reactie op de opmerking van Jeroen Bosch dat stanley brouwn volgens de procedure niet op de Biënnale gepresenteerd had mogen worden: De voorwaarde dat een kunstenaar geen solo mag hebben gehad op de Biënnale van Venetië geldt voor solopresentaties. In dit geval betreft het een groepstentoonstelling en vormt dit geen bezwaar voor deelname.
    Het aanpassen van het bericht op de site van het Mondriaan Fonds was om het meest actuele bericht online te hebben en verwarring te voorkomen.
    Dat het een aangepast bericht betrof bleek uit de persverklaring en uit de zin onder het bericht dat het een aangepast bericht betrof. Omdat dit kennelijk toch nieuwe vragen oproept staat nu ook het oude bericht in pdf onder het actuele bericht. Dat geldt ook voor het betreffende blog.

  4. * De kunstenaar mag geen solo hebben gehad op de Biënnale van Venetië. Dat staat in de voorwaarden. Of zijn er nog onderliggende clausules, die niet publiek toegankelijk zijn? Gek dat het Mondriaan Fonds dit in hun eigen voordeel uit probeert te leggen. Een jurist laat hier geen spaan van heel.

  5. Waar is KIRAC als je ze nodig hebt? Het gaat toch helemaal niet om procedures, juristen, incompetente jury’s of pas bestorven weduwen? De vraag is wat Iris Kensmil met haar snotterige Black Power idolatrie überhaupt op de Biennale te zoeken heeft. De grootste vijand van de kunst is een sentimenteel humanisme dat zich voedt met illusies over heldendom, afkomst, geschiedenis en andersoortige waandenkbeelden.

  6. Jhim Lamoree in de VK:

    “De Nederlandse inzending voor de Biënnale van Venetië (Kunst, 26 mei) is een terugkerend ritueel waarvan het resultaat in bijna alle gevallen artistiek desastreus uitpakt. De meeste bezoekers aan het Nederlandse paviljoen lopen gillend weg. Dit keer is de inzending al mislukt voordat zij is gerealiseerd. Zelfs het voor de organisatie verantwoordelijke Mondriaan Fonds geeft die afgang toe, maar steekt niet de hand in eigen boezem. Arroganter wordt het zelden.”

    https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/jury-van-de-biennale-heeft-zitten-slapen~b08c22f3/

  7. Remy Jungerman heeft inmiddels via een winti-verbinding contact gelegd met de overledene zelf:
    “Stanley zegt dat hij van gene zijde anders tegen de dingen is gaan aankijken en niet al te zwaar meer wil tillen aan de manier waarop er met zijn nalatenschap wordt omgesprongen. Hij heeft mij gesuggereerd een voettocht naar Venetië te organiseren waarin beide kunstenaars, de weduwe, de curator, de voltallige jury alsmede de directeur van het Mondriaanfonds gezamenlijk, maar ieder in zijn of haar eigen tempo zullen doorwandelen. Van de reis kan dan een documentaire registratie worden gemaakt, die tevens als de officiële Nederlandse inzending op de Biennale van 2019 zal fungeren. Ik heb het plan omarmd en de werktitel “A giant step for mankind” meegegeven. Het Mondriaanfonds heeft nog niet op het initiatief gereageerd.”

  8. Onkies en flauw om Remy Jungerman er op deze wijze bij te betrekken GS. Minder grappig als je zelf denkt vrees ik maar vooral niet terzake; Mondriaanfonds zou je ter verantwoording kunnen roepen. Maar voor de betrokken kunstenaars is zo’n relletje nergens goed voor, niet om gevraagd ook. Wat niet wegneemt dat je over de selectie kritisch kunt zijn; Iris Kensmil komt er bekaaid bij je af maar dat is nog als kritiek geformuleerd.

    Ik vind het geweldig voor Kensmil en Jungerman dat ze naar Venetie mogen, van harte gegund ook.

  9. Damn, JB. Alsof ik het allemaal bij elkaar heb verzonnen. Alle informatie komt uit open bronnen. De kunstenaar is geen kasplantje. Het zou beiden juist sieren als ze ook eens het woord namen. Het is wellicht opportuun je door een curator te laten koloniseren en in een imaginair kunsthistorisch kader te laten framen, maar erg dapper is het allemaal niet. Ik vind het onbestaanbaar dat een dergelijk gemuteerd en toch al rammelend tentoonstellingsconcept nu toch doorgang dreigt te vinden. Nu u weer.

  10. Ja nu ik weer schrijft u – superfijn voor Remy Jungerman en Iris Kensmil zeg ik dan nogmaals. Die zijn kasplant nog geroepen tot weerwoord. Goed werk maken is hun taak. Kritiek over het concept pareren is aan de curator en/of aan de selectiecommissie van de Mondriaans.

  11. “Het is wellicht opportuun je door een curator te laten koloniseren en in een imaginair kunsthistorisch kader te laten framen, maar erg dapper is het allemaal niet.” Raak.

  12. Eén voorstel vond het geen probleem om bekend te worden gemaakt. En dat is het voorstel van Margriet Schavemaker, curator bij het Stedelijk Museum, met kunstenaar Jacqueline de Jong.

  13. Toe maar. Wat zou een curator toch zijn zonder de kunstgeschiedenis. De muze van Asger Jorn (altijd over de tekstwerken met Dotremont beginnen). Dan begrijp ik de keuze van de jury weer beter. Nageschilderde foto’s nog eens naschilderen is in ieder geval van deze tijd. Hoe lang gaat die obsessie met expressief TeHaTex materiaal de Nederlandse kunst eigenlijk nog bespoken. Alsof een held als Brouwn toch voor niets heeft geleefd. De grootste vijand van de kunst is het idee dat er zoiets als kunst bestaat.

  14. Niemand heeft het plan gelezen, iedereen heeft een mening en claimt de zuiverste moraal. Iedereen wil stiekem zelf graag naar Venetië. Niemand weet of de kunstenaars zich voor het karretje van de curator hebben laten spannen of dat ze er zelf ook iets over te zeggen hadden. De Nederlandse kunstwereld op zijn smalst.

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*