Kunst op Curaçao tot de 21e eeuw

Curaçaosch Museum (kaft publicatie over het ontstaan van het museum van Lucila Engels)

In Trendbeheer schreef ik tijdens mijn onderzoek (2017-2019) een serie artikelen ‘Standplaats Caribisch Gebied’ over huidige de instituten en kunstenaars die wonen en werken in het gebied. Terug op Curaçao ga ik op zoek naar meer informatie en achtergrondverhalen over de kunstgeschiedenis van het eiland.

Welke kunstenaars en infrastructuur was er, wanneer begon het, was er uitwisseling tussen de gebieden, wie kwamen hier, waar presenteerden ze werk? Kortom uit welke traditie komen de kunstenaars en professionals in Curaçao, kunstenaars uit Curaçao in Nederland en uit Nederland in Curaçao en wat is de invloed op de hedendaagse kunstgemeenschap in het Koninkrijk. Ik duik in boeken (zie publicatielijst onderaan dit artikel), op het internet, spreek met enkele kunst professionals, nazaten van, luister interviews terug met H. Verele Gehring Engels en Nicole Henriquez die ik deed tijdens mijn onderzoek, en check collecties o.a. op locaties zoals het Curaçaosch Museum (Museo di Korsou).

Negentiende Eeuw

Voor de 20e eeuw was er sprake van een cultureel leven maar dat speelde zich vooral af in de podiumkunsten en letteren. Maar de beeldende kunsten zijn niet volledig afwezig. Felix Robert Casper Soublette (1864 – 1921) wordt binnen de kunstgeschiedenis als de eerste lokale fotograaf gezien. Hij legde mensen, gebeurtenissen en de omgeving vast. Hij genoot als kunstenaar in het medium fotografie ook in het buitenland bekendheid en kreeg veel waardering. Zijn studio ‘Soublette et Fils’ aan de waterkant in Otrabanda werd voortgezet door zijn zoon.

Interieur van de fotostudio ‘Soublette et Fils’. Glasnegatief gemaakt tussen 1895 en 1910. Waarschijnlijk staan Robert en Tito Soublette en hun assistent op deze foto. (Collectie Nationaal Museum van Wereldculturen)

In het Curaçaosch museum en privé collecties zijn verder ook schilderijen en beeldhoudwerken te vinden van lokale kunstenaars als John de Pool (CUR, 1873 – Panama 1947) die bijvoorbeeld een borstbeeld van Pedro Luis Brion maakte dat tot 1950 op het Brion Plein stond, hij was ook kunstcriticus. Andere namen die ik vind zijn onder andere Charles Maduro (1884 – 1947) en Cornelis Gorsira (1848 – 1924), de laatste wordt uitvoerig beschreven door Pool in ‘Del Curazao que se va’ (1935) (later ook terug te lezen in ‘Zo was Curaçao’ (Antilliaanse Cahiers 4 (1960)), en ook passant kunstenaars zoals G.W.M. Voorduin (NL, 1830 – 1910) en Nikolas Ferdinandov (Rusland,1886-1925).

Twintigste Eeuw

Stroomsigt (december 2022)

Curaçaosch Museum / Lucila Boskaljon & Chris Engels

In een artikel tijdens het onderzoek stipte ik al aan dat het Chris Engels (NL 1907 – CUR 1980) en zijn vrouw Lucila Boskaljon (1920 – 1993) waren die de beeldende (en andere) kunsten in de 20e eeuw vanuit hun woning ‘Stroomzigt’ in Otrabanda een enorme impuls gaven. Zo was het op hun initiatief dat in 1948 het Curaçaosch Museum werd opgericht. Het museum presenteerde daar naast lokale kunstenaars als Nechi Pieterz, Johnn Ecker en Cornelis Gorsira ook kunstenaars uit de regio. Maar het museum had vanaf het begin internationale ambitie. In 1954 presenteerde het, voor het eerst in de regio, een tentoonstelling van Vincent van Gogh, in aanwezigheid van de kunstenaars neef Vincent Willem van Gogh. En in 1962 presenteerde het de tentoonstelling ‘Pioniers’ met onder andere werken van Karel Appel, Marc Chagall, Corneille, Henri Matisse, Piet Mondriaan, Pablo Picasso en Jackson Pollock.

De vriendschap van het echtpaar met Willem Sandberg, destijds directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam (SMA), zorgde voor een directe link met de kunstgemeenschap in Nederland. Verschillende kunstenaars uit Nederland bezochten voor langere of kortere tijd het eiland en maakten er werken, ook in ‘Stroomzigt’, zoals Charles Eyck (NL 1897 – 1983) en Dolf Henkes (NL 1903-1989).

Van die laatste was tijdens mijn onderzoek (2017-2019) een overzicht tentoonstelling te zien in het Curaçaosch Museum i.s.m. het Boijmans. De in Curaçao geboren Pedro Angela, kwam vanuit het Boijmans mee om het transport te begeleiden en alles te installeren en droeg uit eigen beweging kennis over het juist installeren en in- en uitpakken voor transport van kunst aan lokale geïnteresseerden ook van andere locaties. De huidige museum manager Judaline Cijntjes ging na de tentoonstelling op uitnodiging van Boijmans naar Rotterdam om mee te lopen in het museum om zo haar museale kennis op het gebied van productie en management over procedures, contracten, planning etc. te actualiseren en vergroten.

Maar terug naar de vorige eeuw. Sandberg bracht in omgekeerde richting kunstenaars uit Curaçao als Charles Corsen (1927 – 1994), Tharcisio Pieters Kwiers (1931 – 2019) en Ru Jas (1926 – 2011) naar het SMA. Ze werden daar in 1953 getoond in de tentoonstelling ‘Curaçao schilderend en geschilderd’ en gedocumenteerd in een catalogus.

Lucila Engels Boskaljon was de eerste kunstenaar van Curaçao die in 1955 met haar werk ‘De Blauwe Vrouw’ exposeerde op de (derde) Biënnale van Sao Paulo op aanraden van het museum Belle Artes in Venezuela en Sandberg. De link met Brazilië werd bestendigd en Engels-Boskaljon en andere kunstenaars uit Curaçao exposeerden sindsdien regelmatig in galeries in Sao Paulo maar ook in de Biënnale, zoals Yubi Kirindongo in 1979.

Werken van echtpaar Engels tijdens interview thuis bij H. Verele Ghering-Engels, 2018

De kruisbestuiving in gang gezet door het echtpaar en Sandberg is nog steeds voelbaar in het nu. Gerrit Rietveld liet na een bezoek bij het echtpaar in Curaçao een werk achter in de kamer van dochter H. Verele Ghering Engels. Al die kunst en kunstenaars om haar heen bleken een grote inspiratie bron, ze studeerde museologie. Ze is zo vertelde ze me de enige gecertificeerde taxateur van kunst op het eiland. Ze nam de bestuurstaak van haar vader in het Curaçaosch Museum over, ze was directeur van 1984 – 1990 en voorzitter van 2009 – 2012.

De hechte band tussen Curaçao en het Stedelijk Museum Amsterdam werd na het vertrek van Sandberg niet voortgezet. Zijn opvolgers hadden weinig interesse noch waardering voor wat er op de eilanden gebeurde in de kunsten. Het tij lijkt gekeerd na de komst van de huidige directeur Rein Wolfs. SMA stelt op het moment een tentoonstelling samen over Felix de Rooy die in april 2023 opent.

Huize Stroomzigt bestaat nog maar staat leeg en is in staat van verval. De kinderen hebben na het overlijden van hun ouders geprobeerd het pand te behouden voor de gemeenschap en te verkopen aan de Staat / Monumentzorg die er van afzag. Het ging het in de commerciële verkoop. Het Te Koop bord wat er jarenlang hing is weg zag ik nu ik deze maand langs reed om er een foto van te maken voor dit artikel. Het is me niet bekend of het al dan niet verkocht is en zo ja, aan wie.

Het Curaçaosch Museum is ‘here to stay’, na een jaar of vijf van bestuurs- en management strubbelingen (2012 – 2017) is het museum weer op koers. Onder de bezielde leiding van huidig manager Judaline Cijntjes in samenspraak met de voorzitter van het bestuur kunstdocent Neeltje Timmers en sinds dit jaar met ondersteuning (gesubsidieerd door Nederland) van minimaal een jaar van Pedro Angela (Boijmans) timmert het museum de afgelopen vijf jaar hard aan de weg. Zo bieden ze ruimte aan gevestigde lokale hedendaagse kunstenaars met solo tentoonstellingen van onder andere Ellen Spijkstra, Ailsa Anastatia en momenteel van Tirzo Martha (in een volgend artikel daarover meer) en kleinere tentoonstellingen in het souterrain, op het moment van passant kunstenaar Frank van Eijk met foto’s over de reclame typografie van het eiland met een publicatie. Kunstenaar Avantia Damberg werd door Cijntjes gevraagd om kleine tentoonstellingen met beginnende kunstenaars, die eerder nooit vertoond werden in het museum, samen te stellen in de apart staande Snip galerie. Het huidig management vindt het belangrijk dat het museum open staat en gelegenheid bied aan opkomende kunstenaars om tentoonstelling ervaring op te doen (CV-opbouw).

Sticusa

Het belang van de groeiende kunstgemeenschap in de twintigste eeuw vertaalde zich ook in 1950 met de start van een collectie kunstwerken van de eilanden door Stichting tot Culturele Samenwerking (Sticusa) in Nederland. In een catalogus van de collectie in 1981 worden ruim honderd dertig werken van zeventig kunstenaars gedocumenteerd. Sticusa werd in 1988 opgeheven.

Galerie de Boog & galerie rg

Galerie de Boog (fotos: Collectie Fred Fischer, Nationaal Archief Curaçao)

De kunstgemeenschap op het eiland bouwde goede internationale connecties op. In 1959 opende de eerste galerie in Curaçao: Galerie de Boog een initiatief van May Henriquez, Barbara Smeets en Ben Smit.

Atelier May Henriquez op Landhuis Bloemhof (foto 2018)

May Henriquez (1915 – 1999), was een door Zadkine geschoolde kunstenaar, haar vader was medeoprichter van de Maduro & Curiel Bank. Ze ondersteunde onder meer ook lokale kunstenaars als Hipolito Oalia (1916 – 1984), Enrique Olario (1891 – 1977) en Nepomuceno (1908 – 1975). May Henriquez woonde op Landgoed Bloemhof waar ze, zo vertelt dochter Nicole die het Landgoed in 2002 heropende als een Stichting en er de scepter zwaait, over de jaren van haar praktijk heen vele culturele salons in alle disciplines organiseerde. Het atelier van May Henriquez is nog steeds open voor publiek. Ook de uitgebreide bibliotheek en het archief zijn toegankelijk voor het publiek. Sinds 2002 presenteert de stichting tentoonstellingen (voor verkoop), en het heeft een beeldentuin waar beeldhouders als Hortence Brouwn, zus van ‘This Way Brouwn’ kunstenaar Stanley Brouwn (SUR 1935 – NL 2017) en Herman van Bergen werken maken en presenteren. De stichting doet niet aan collectie opbouw.

Hipolito Ocalia (privé collectie, foto 2018)

Barbara Smeets is de echtgenote van A.A.G. Smeets, ‘de architect’ van de huidige offshore, ontwikkelt en opgezet in 1938 om het eigenaarschap en de tegoeden van het Nederlands bedrijfsleven (Philips, Shell etc.) veilig te stellen tijdens WOII tegen een voordelig belasting tarief.

Ben Smit (1922 – 2020) was architect, hij is de vader van kunsthistoricus Jennifer Smit en actrice Paulette Smit (bekend van Cosmic, Hollandse Nieuwe en MC Theater in Nederland). Smit ontwierp onder andere het Hilton Hotel waar hij beeldende kunst opnam in het ontwerp, met lokale en internationale kunstenaars, zo ontwierp de Surinaamse kunstenaar Hans Lie een ijzersculptuur boven de bar in het casino.

Galerie de boog aankondiging Anton Heyboer (foto Den Haag, RKD, archief)

De galerie vertoont kunstenaars uit Nederland als Peter Struycken, Jan Hendrikse (Nulgroep), die zo hoor ik van Paulette Smit tot veel ophef op het eiland op spectaculaire wijze op een motor de galerie kwam binnenrijden, en Anton Heyboer en lokale kunstenaars zoals een tentoonstelling met beelden van schrijver/beeldhouder en verzamelaar Rene de Rooy (SUR 1917 – MEX 1974).

Galerie de Boog wordt in 1967 gesloten. Het volledig archief van De Boog is in beheer bij Jennifer Smit in Nederland.

Drukte bij de opening van de expositie van Erwin de Vries 1976
(foto, Den Haag, RKD, Archief gallery rg (0918))

Archiefmateriaal galerie rg (foto, Den Haag RKD archief)

Egberdien van Rossum in de expositieruimte van gallery rg
(foto Den Haag, RKD, Archief gallery rg (0918))

Ondertussen is het echtpaar van Rossum in 1955 aangekomen op het eiland. Will van Rossum werd door Nederland uitgezonden als handelscommissaris voor het Caribisch gebied. Samen met echtgenote Egberdien van Rossum – de Goede genoten zij van het kunst circuit op het eiland en begonnen een kunstcollectie.

Nadat bekend werd dat Galerie de Boog zou ophouden te bestaan opent Van Rossum – de Goede na overleg met haar echtgenoot in 1966 galerie rg. “A work of love”, een galerie zonder winstbejag waar ze geen salaris neemt en vaak kosten uit eigen zak betaald. Ze geeft ruimte voor hedendaagse kunst gemaakt van materialen, media en techniek, die eerder niet gebruikt werden of te zien waren. Ze vertoonde internationale kunstenaars als Fumiaki Fukita (Japan, 1926); Marcel Fiorini (Algerije, 1922 – 2008), Sam Middleton (VS,1927-2015), Erwin de Vries (SUR 1926 – 2018) en uit Nederland onder andere Jan van Munster en Frans Peeters.

Ook hier ruim baan voor lokale kunstenaars als Hipolito Ocalia, Enrique Olario, Jose Capricorne (een overzicht tentoonstelling van de kunstenaar is tot eind januari 2023 te zien in de Raad van State op de Kneuterdijk in Den Haag), Elis Juliana (1927 – 2013), Yubi Kirindongo en Felix de Rooy (zoon van Rene de Rooy).

Toen de man van Egberdien in 1980 pensioneerde verhuisde het echtpaar naar Florida en sloot ze de galerie. Het archief van gallerie rg is deels opgenomen in het archief van Landhof Bloemhof en bij de RKD (Nederlands Instituut voor Art History) in Nederland. Momenteel woont Egberdien (NL 1921) in een zorg flat in Rotterdam, haar liefde voor kunst onverminderd, zo poseerde ze onlangs nog voor de Rotterdamse fotograaf Herman Meinsma.

De toon was gezet. Sinds galerie De Boog en galerie rg zijn er doorlopend diverse galeries geopend en sommigen ook weer gesloten. Op dit moment zijn, naast enkele commerciële galeries voor decoratieve kunst, Alma Blou, Bloemhof, IBB met een presentatieplek op het complex van de Carpilles Kliniek, en Zanolini actief in het presenteren van (ook) hedendaagse kunst. Verder hebben diverse kunstenaars een presentatie plek aan huis. De laatste aanwinst is OTRA galerie (van kunstenaar Sharelly Emanuelson) die deze maand opende met een tentoonstelling van kunstenaar Raily Yance (afgelopen zomer nog te zien in Den Haag, https://trendbeheer.com/2022/08/08/back-to-normal-en-entangled-species-in-billytown-quartair-en-trixie/), in een volgend artikel daarover meer.

De jaren tachtig

Curaçaosch Museum, 1983 (v.l.n.r.) Tony Monsanto, Jose Maria Capricorne doet de opening, toenmalig chef Kultuur Pacheco Domacasse en Lucilla Engels (foto Estate Tony Monsanto)

Ellen Spijkstra en Koningin Beatrix, Bida i Kolo, Stedelijk Museum Schiedam, 1988
(foto Ellen Spijkstra)

Hortence Brouwn (2018)

In de jaren tachtig blijven kunstenaars van Curaçao zich presenteren in en buiten Curaçao. Het Curaçao Museum presenteerde onder meer een solo tentoonstelling van tekeningen door kunstenaar Tony Monsanto (1942-2014) in 1983. Het Stedelijk Museum in Schiedam de tentoonstelling ‘Bida di kolo”. Beeldende kunst uit de Nederlandse Antillen en Aruba in 1988. In die jaren groeit ook de aandacht voor vrouwelijke kunstenaars als Ellen Spijkstra, met een eigen ceramische studio, Helen Martina, Hortence Brouwn, zij initieerde de bronsgieterij in Curaçao in 1998, Minerva Lauffer en Norva Sling.

De jaren negentig

Gala di Arte, 1991 (foto Ellen Spijkstra)

De internationale banden blijven zich in de jaren negentig verstevigen via een aantal grote overzicht tentoonstellingen als ‘Gala di Arte’ door de MCB Bank ter gelegenheid van hun 75 jarig bestaan, met kunstenaars van alle zes eilanden in 1991 en ‘Carib Art’, met kunstenaars uit 32 landen uit de Caribische regio geïnitieerd door Ruby Figaroa-Eckmeyer van de afdeling Unesco van het departement Onderwijs in 1993. Het Curaçao Museum presenteerde: ‘Six Visions of Paradise’ met 12 kunstenaars uit Trinidad en Curaçao in 1997. De initiator van Curaçao was Arthur Kibbelaar lees ik. Dat is een leuke ontdekking, ik ken Kibbelaar als Nederlandse diplomaat ik ontmoette hem in New York en later op andere posten.

Internationale curatoren als Marianne de Talentino (Santo Domingo Biënnale), Yolanda Woods (Havana Biënnale), Maria Lluisa Borras (Spanje) en Edward Sullivan (VS) kwamen in de jaren negentig (vaak voor het eerst) naar Curaçao voor deze tentoonstellingen. Als gevolg kwamen er uitnodigingen voor regionale biënnales als de Havana Biënnale voor onder andere Yubi Kirindongo (1994) en Ellen Spijkstra (1999/2000) en Kirindongo nam deel aan de 1e biënnale in Johannesburg, Zuid Afika (1995). De spin-off van deze platforms waren tentoonstellingen met kunstenaars uit de Caribische regio, ook uit Curaçao, in Europa als ‘Karibische Kunst Heute’ in Kassel, Duitsland maar ook in Frankrijk en Spanje. Kunsthistoricus Jennifer Smit kreeg uitnodiging om internationaal als curator voor tentoonstellingen en adviseur te werken, waardoor ze kunstenaars van Curaçao onder de aandacht kon brengen.

De kunstgemeenschap in Curaçao vorige eeuw was energiek en genereerde binnen de context van een kleine bevolking en de isolatie van een eiland vele mogelijkheden ook internationaal waarvan de invloed merkbaar blijft in het hier en nu.

Het is Ellen Spijkstra die eind twintigste eeuw met haar ceramisch werk de weg van Curaçao naar Azië opent, ze won de Taiwan Golden Ceramische Award in 2000, werd als eerste in de regio gevraagd toe te treden tot de ‘Royal Academy of International Ceramics’, en exposeerde de afgelopen decennia in diverse tentoonstellingen en Biënnales in Taiwan, Zuid-Korea, en China.

De interesse van Azië voor het Caribisch gebied blijkt oprecht en breidt zich uit naar andere media. Werk van Tirzo Martha is t/m 15 januari 2023 te zien in ‘the Oceans and the Interpreters’ in het Hong-Gah Museum in Taipei, en op 6 mei 2023 opent: ‘NEXUS’ met een grote video installatie van Sharelly Emanelson in het Museum voor Hedendaagse Kunsten in Taipei (MOCA Taipei).

Arte ’99. Frans Pancho Weeber en Koningin Beatrix (foto: Fraen brens Pancho Weeber)

Arte ’99. Tony Monsanto, The Holy Trinity, detail van installatie (foto Estate Tony Monsanto)

Op Curaçao sloot de kunstgemeenschap en haar publiek de twintigste eeuw waardig af met ‘Arte ’99. Identidat… ayera awe manan’. De organisatie lag wederom in handen van de MCB Bank die daarvoor Stichting Arte ’99 (http://arte99.org/) oprichtte. Stichting Arte ’99 deed jaren later ook de organisatie voor ‘Antipasado di Futuro’ en enkele tentoonstellingen voor de herdenking van 150 jaar afschaffing slavernij op Curaçao. Arte ’99 was een grote tentoonstelling met zestig kunstenaars van alle zes eilanden inclusief collega kunstenaars uit Nederland, ter gelegenheid van het 500 jarig ‘bestaan’ van Curaçao (die open deur loop ik voor dit artikel maar even voorbij).

En zo ging met Arte’99 de kunstgemeenschap van het ganse Koninkrijk met kunstenaars uit alle gebieden: Aruba, Bonaire, Curaçao, Nederland, Saba, St. Eustatius en St. Maarten gezamenlijk de een en twintigste eeuw in…

NB: Dit artikel pretendeert niet volledig te zijn, waar er namen van kunstenaars genoemd zijn is dat een persoonlijk gekozen selectie namen. Voor meer en volledigere informatie:

Linken naar nog bestaande instituten en tentoonstellingen uit dit artikel:
hetcuracaosch.museum/
bloemhof.cw/
eilandverhalencuracao.com/2022/07/05/huize-stroomzigt/
www.raadvanstate.nl/actueel/nieuws/december/capricorne-op-de-kneuterdijk/
www.stedelijk.nl/nl/tentoonstellingen/felix-de-rooy

Publicaties:

NB: In het artikel is veelvuldig gebruik gemaakt van de leidraad en informatie in de publicatie Arte Dutch Caribbean Art door dr. Adi Martis en Jennifer Smit, dank voor jullie jarenlange werk en onderzoek!

• Curaçao schilderend en geschilderd. Catalogus Stedelijk Museum Amsterdam, 1953. ASIN B071G3J9HX
• Lucila Engels. Het ontstaan, de historie zowel als een catalogus en de inventaris van het Curaçao Museum. Curaçao Museum, Cultureel Centrum Curaçao en Sticusa.
• May Henriquez. Lina Kolo I Ritmo. Trabou di Palu, Piedra, Klei I Pen. ISBN 99904-03562
• Chris + Lucila Engels. Catalogus Stedelijk Museum Amsterdam, 1957
• Catalogus van de Sticusa uitleen-collectie Antilliaanse kunst. Sticusa, 1981
• Bida i kolo. Beeldende kunst uit de Nederlandse Antillen en Aruba. Stedelijk Museum Schiedam, 1988
• Christel Monsanto. Curazao en los anos viente. Nikolas Ferdinandove El Ruso. Caracas, 1988 (pagina 105-110)
• Gala di Arte. An exhibition of works by Antillean and Aruban artists. International Trade Center, 1991
• Carib Art. Contemporary Art of the Caribbean. World Trade Center, 1993
• Nicole Henriquez & Jacqueline Romer-de Vreese. Ocalia Paints Curaçao. Walburg Press, 1995. ISBN 978 9060119341
• Irving Schenker. Six Visions of Paradise. Catalogus, 1997
• Documentaire Hipolito Ocalia, regie/producent: Sherman de Jesus. Memphis Films, 1997 (https://memphisfilm.net/project/ocalia/?lang=en)
• Catalogi Nepomuceno, Olario en Miss Lee, Museum De Stadshof, 1999/2000
• Marianne de Tolentino. Arte 99 en Curazao: opiniones de un jurado. In Art Nexus, no. 35, pagina 112-114, 2000
• Dr. Adi Martes & Jennifer Smit. Arte Dutch Caribbean Art. KIT Publishers 2002. ISBN 90-6832-514-0 (Nederlands/Engels)
• Jennifer Smit & Felix de Rooy. Curacao Classics: Antepasado Di Futuro: Visual Arts/Artes Plasticas 1900-2010 (Spaans/Engels), KIT Publishers 2010. ISBN 978-9460221583
• Egberdien van Rossum, Door het oog van Egberdien voor tijdens en na Galerie rg, 2012
• Julie M.F. Hengeveld en H. Verele Engels. Het Curaçaosch Museum 70 jaar: Het ontstaan en de beginjaren. Stichting Curaçaosch Museum, 2018
• Jan de Heer. De Stoep. Chris Engels en de literatuur op Curacao 1940 – 1951. LM Publishers, 2018. ISBN 978-9460224522
• Dolf Henkes en Curaçao. LM Publishers, 2018. ISBN 978-9460224454
• Gert Oostindie en Alex van Stipriaan. Antilliaans Erfgoed (2 delen), Leiden University Press, 2021. ISBN 978-908728335

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

1 Comment

  1. Interessant Sasha! ik ben benieuwd naar je volgende teksten. Ik was in 2000 als fotograaf bij een werkbezoek van Rotterdams Lef aan Curaçao en Aruba. En in 2001 als fotograaf bij een
    werkbezoek van Rotterdams Lef aan Suriname. Ik denk er weleens aan terug, die reizen hebben een heel andere wereld voor me geopend.
    Groet,
    Hanneke Breuker

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*