JAMAICA De instituten

    Paint Jamaica, In Life Yard-Urban Farm (foto: Matthew Henry)

Jamaica is een van de grotere landen in het Caribische gebied (10,990 km2 /4,240 sq mi). Alleen Cuba, Dominicaanse Republiek en Haïti zijn groter. Het is ook een van de armere landen ter wereld met een GDP per capita onder de 10K, van de eilanden in het Caribische gebied scoort alleen Haïti lager.

Volgens de “homocide monitor” is Jamaica nummer 2 op de wereldlijst (El Salvador is nummer 1) maar eerlijk, ik heb me geen moment onveilig gevoeld. Ik liep wel niet alleen rond op straat in het donker of met dure kleding of spullen te pronken (die heb ik toch niet dus dat was geen straf).

In Haïti zag ik dat kunst net zo urgent is als eten, drinken en ademen. Waar je ook bent en hoe arm de buurt ook is, in Haïti is altijd beeldende kunst. Het is hoe bewoners zich uitdrukken.

In Jamaica uit men zich vooral in muziek en mode, de beeldende kunsten blijven ver achter wat jammer is want in de populaire cultuur is er een logisch link tussen muziek, mode en hedendaagse kunsten, het zou elkaar kunnen versterken. De kunstenaars zijn daar; Ebony G Patterson, Leasho Johnson, Philip Thomas allen maken die connectie maar ze worden (nog) niet opgepikt door de locale populaire smaakmakers.

    Curator panel in National Gallery onafhankelijk curator Nicole Smythe Johnson spreekt met NGJ curatore O’Neil Lawrence en Monique Barnett Davidson

    Frank Bowling in NGJ

National Gallery Jamaica (NGJ)

Waar de samenleving schreeuwt om een instituut dat de deuren open gooit voor de omgeving, voor samenwerking met jonge “bottom-up” initiatieven en er actief bijgedragen wordt aan wat er in de hedendaagse samenleving speelt. De focus van grotere overheid instituten is “top-down” en vooral gericht op het verleden en niet op wat er nu in de samenleving gebeurt.

In Jamaica is er eigenlijk maar 1 instituut voor de hedendaagse kunsten en dat is de National Gallery Jamaica (NGJ) in downtown Kingston met een dependance in Montego Bay. Met twee verdiepingen is de galerie in Kingston (zodra ze de 2e verdieping weer gaan gebruiken, het was jarenlang dicht) qua grootte meer dan genoeg. De bezem moet er wel doorheen. Klimaatbeheersing, goede belichting en aanschaf van voldoende technische faciliteiten die nodig zijn voor de gebruikte media in hedendaagse kunst is waar echt geld in geïnvesteerd moet worden.

Weg met de stoffige rode lopers die overal vast liggen, een zichtbare open verbinding tussen het NGJ gebouw en de beeldentuin die er nu triest en onbereikbaar bij ligt en van daaruit naar de boulevard aan het water, een lounge café met terras dat de omgeving verwelkomen waar jongeren kunnen zitten en werken en dus met gratis snelle wifi ook zodat iedereen op sociaal media kan melden dat ze bij de NGJ zijn.

Ik loop en rij door downtown Kingston. De lege gebouwen lenen zich uitstekend voor broedplaatsen, kunst initiatieven, woon/werk ateliers en creatieve industrie. Alsof je in Peckham London bent. Een enorm potentieel en ik denk: de mogelijkheden, de mogelijkheden… wie oh wie oh wie…

The National Gallery zou een voorvechter kunnen zijn voor een dynamisch kunstdistrict in downtown Kingston. De overheid als geheel kan een actieve rol spelen en een cultureel bestemmingsplan en beleid uitwerken en vaststellen voor downtown waar men de gentrificatie lessen wereldwijd geleerd meeneemt en het moet passen binnen de economie van het eiland en de nijpende economische omstandigheden en mogelijkheden van lokale kunstbeoefenaars.

Projectontwikkelaars in de wijk, bijvoorbeeld het familiebedrijf van beeldend kunstenaar Laura Facey met de PanJam bedrijfscollectie, kan zoals je internationaal veel ziet een gebouw verkopen voor 1$ aan een lokaal kunstenaarscollectief. Verkopen (zoals in Peckham waar de kunstenaars nog steeds wonen en werken) en niet verhuren (zoals in Dumbo waar iedereen inmiddels is weggeprijsd) zodat de kunstenaars ook vermogen opbouwen en eigenaar worden van hun eigen toekomst. De ontwikkelaars verdienen hun “donatie” terug met vette winst in de te ontwikkelen naaste omgeving van een in de toekomst bruisend kunst district!

De top invloedrijke personen (politici, CEO’s, …) in het land zijn vaak supporters van de kunsten. Ze hebben collecties en zitten in het bestuur van kunstinstellingen. Maar geen van hen ziet blijkbaar het potentieel om hun invloed en middelen aan te wenden om een echte verandering mogelijk te maken in downtown en daarmee voor het kunstveld, de bewoners en de economie van het eiland. Dat deze mannen weten hoe groei werkt is duidelijk in de enorme persoonlijke (economische) groei die ze allen hebben doorgemaakt.

Maar in een 2 partijen structuur zijn de politici en invloedrijke mannen in Jamaica (net als in USA overigens wat ook een 2 partijen structuur heeft) meer bezig met het afbreken van wat de vorige regering gedaan heeft dan met het welzijn van het land en zorgen voor welvaart voor de hele bevolking.

National Gallery West (dependance in Montego Bay)

Hoewel het Jamaica als een van de weinigen in het gebied een BFA programma aanbied op de Edna Manley College voor de kunsten is de National Gallery het enige instituut ondersteund door de overheid voor de afgestudeerde hedendaagse kunstenaars op het eiland.

De dynamiek en innovatie in de hedendaagse kunst moet dan vooral “bottom-up” vanuit kleine tentoonstelling initiatieven en kunstenaars zelf komen. Het lijkt vechten tegen de bierkaai, er is weinig tot geen samenwerking of vertrouwen in elkaar en al helemaal niet in de overheid. Het veld is los zand en veel kunstenaars, uitzonderingen daar gelaten, lijken totaal lamgeslagen. Het resultaat van dat wantrouwen, gebrek aan samenwerking en het afwezig zijn van urgentie en energie is dat ondanks dat Jamaica tig keer groter is en het land ontzettend veel meer mensen heeft dan Curaçao en Aruba waar ik eerder was, de kunstscene er kleiner is dan op die twee eilanden. Maar overal zijn er altijd wel een paar “gekken” die hun passie, tijd en eigen resources in de kunsten willen stoppen en dus ook hier op Jamaica, gelukkig!!

    Katrina Coombs and Winston Campbell

    Solo tentoonstelling van Stefan Clarke georganiseerd door Blaq Mango

Blaqmango is initiatief van kunstenaar Katrina Coombs en kunsthistoricus Winston Campbell. Ze geven kunstenaars advies bij het opzetten van hun praktijk. Ze geven ook de gelegenheid aan opkomende kunstenaars om hun werk te laten zien in verschillende locaties in het land.

    Kunsthistoricus Petrina Dacres laat me downtown Kingston zien, hier Fleet Street

    Fleet Street 41

Fleet Street / Paint Jamaica is downtown Kingston, is een initiatief van een collectief van graffitikunstenaars zoals Taj Francis en Matthew McCarthy waar de buurt zelf actief bij betrokken is. Het is van oorsprong geen veilige omgeving maar er is blijkbaar onderling afgesproken dat bezoekers van Fleet Street veilige toegang hebben om rond te lopen en om bij de lokale bewoners te kunnen eten en drinken bijvoorbeeld in het Vegan Restaurant in Fleet Street 44 waar ze eten wat ze zelf verbouwen (behalve de rijst) en sommige rugzaktoeristen verblijven er in lokale air bnb’s.

    Harmony Hall met sculptuur van Laura Facey, Walking Tree two (2012)

Harmony Hall in Ocho Rios is een van de twee galeries die werk van hedendaagse kunstenaars vertoond en verkoopt zoals een overzicht tentoonstelling van beeldhouder Laura Facey die ik daar zag. Jessica Ogden is de galerie directeur

Deborah Anzinger in de NLS space met werk gemaakt door Blue Curry (kunstenaar in residentie 2017).

New Location Space Kingston (NLS) is opgezet door kunstenaar Deborah Anzinger. Haar ouders hebben een muziek opname studio en in overleg heeft ze de garage vrijgemaakt en geschikt gemaakt als een kleine tentoonstellingsruimte voor conceptuele kunst. Ze nodigt 1 a 2 (inter)nationale kunstenaars uit per jaar in residentie om voor 3 maanden aan een project te werken. Vanuit de studio van haar ouders neemt ze ook de NLS in podcast op waarmee ze bijdraagt aan de discourse in Jamaica.

    Olympia Galerie ovezicht foto

    Werk van Bryan McFarlane (titel onbekend)

Olympia Gallery laat werken van hedendaagse kunstenaars lokaal of geboren in Jamaica zien. De tentoonstelling die ik er zag was van Bryan McFarlane die woont en werkt momenteel in Amerika en China. Olympia representeert en verkoopt ook werken van een aantal kunstenaars zoals de jonge opkomende kunstenaar Kimani Beckford.

Studio 174 is een Stichting opgericht door Rozie Chung. Pre-educatie voor kinderen maar die ook een presentatie plek heeft die beschikbaar is voor derden in downtown Kingston.

Mijn onderzoek in het Caribische gebied is mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds. Mijn trip in Jamaica is mede mogelijk gemaakt door Annie Paul & Deborah Anzinger. Met dank aan iedereen die tijd vrij heeft gemaakt om mij te ontmoeten en met me te spreken over hun praktijk en ervaringen in het hedendaagse kunstveld!

About Sasha Dees 345 Articles
Verbinder. Wereldburger; Onafhankelijk curator en producent; Focus op Internationaal, Innovatief, Inclusief en Interdisciplinair. Schrijft o.a. voor Trendbeheer, Africanah en ARC Magazine. www.sashadees.com

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*